401(k)

401(k) (անգլ.՝ Four-oh-one-kay - Ֆոր-օ-ուան-քեյ), ԱՄՆ-ում մասնավոր կենսաթոշակային համակարգի ամենատարածված կենսաթոշակային պլանը (կուտակային կենսաթոշակային հաշիվ)։

Ծրագիրն իր անունը ստացել է ԱՄՆ Ներքին եկամուտների օրենսգրքի հոդվածի համարից^[1]։ Հոդվածը թույլ էր տալիս աշխատողներին իրենց կենսաթոշակային խնայողությունների անձնական հաշիվներին մուծել իրենց նախահարկ աշխատավարձի մի մասը աշխատավայրի կողմից կառավարվող սահմանված վճարումների կենսաթոշակային ծրագրերի միջոցով։ Բացի այդ, գործատուները կարող են կամավոր կերպով գումարներ փոխանցել նույն հաշիվներին, և նման վճարումները նույնպես չեն հարկվում։ Գործատուների մուծումների տեսակարար կշիռը շատ տարբեր է՝ 10%-ից մինչև 100%, իսկ երբեմն ներդրման չափը հաշվարկվում է որպես բանաձև, որը կախված է գործատուի շահույթի չափից։ Աշխատակիցներն իրենց ներդրումը վերցնում են վճարման պահից։ Ինչ վերաբերում է գործատուի կողմից վճարվող վճարներին, ապա սովորաբար տևում է 5-6 տարի նշված պլանին միանալու օրվանից մինչև աշխատողները ստանան անօտարելի գույքային իրավունքներ (անգլ.՝ vested rights) և գործատուի կողմից կատարվող վճարումներ^[2]։ Կուտակային գործառույթից բացի, կենսաթոշակային ծրագրերը թույլ են տալիս ավելացնել հաշվի գումարը ներդրումային եկամտի պատճառով. 401(k) սխեմաների ներքո դուք կարող եք տարեկան ստանալ մոտ 9%^[3]։

Տիպիկ 401(k) պլանը ներառում է սեփականատիրոջ ընտրությունը բաժնային ֆոնդի, հավասարակշռված ֆոնդի (60% բաժնետոմս, 40% պարտատոմս), գործատուի բաժնետոմսերի, պարտատոմսերի ֆոնդի, որոշ մասնագիտացված բաժնետիրական հիմնադրամի և երաշխավորված ֆիքսված եկամտի ներդրման պայմանագրի միջև^[4]։

1. ↑ 401(k)
2. ↑ «Частные пенсионные системы в США», Аналитическая записка Института Соединённых Штатов Америки и Канады (ИСКРАН) РАН, доктор исторических наук Попов А. А.
3. ↑ «Пенсионные системы США» Արխիվացված 2009-08-31 Wayback Machine, Аналитическое управление Аппарата Государственной Думы РФ, 2008.
4. ↑ Шиллер, 2013, էջ 96