Baleontzi

Baleontzia XV. mendean sorturiko ontzi mota da, baleen arrantzarako berariaz egina. Baleontziak berak ez zuen aktiboki arrantzaren prozesuan parte hartzen, txalupen lana baitzen. Ordu arte erabilitako ontziak baino handiagoak ziren: haien tamainari esker, itsas gizonak arrantzan urrunago joan zitezkeen .

Egun arrantzako inude-ontziak duen zereginaren antzekoa zuen bere garaian baleontziak: inude-ontzi primitiboa dela esan daiteke, beraz. Haren barruan txalupak, arrantzarako tresneria, janaria, edaria eta beste hainbat gauza gorde zitezkeen. Horretaz gain, itsas gizonei babesa eta atseden hartzeko tokia eskaintzen zien, baita baleak zatikatu eta kontserbatzeko lekua ere^[1].

Hobekuntza horiek guztiak arrantzaleek gero eta urrunago bidaiatzeko aukera ireki zuen. XV. menderako, hainbat euskal baleontzik nabigatzen zuten Asturias zein Galiziako kostaldeetan, eta XVI. mendean Ternuako kostaldera heldu ziren^[2].

Ikerketa batzuen arabera, euskal arrantzaleak Amerikara Kristobal Kolon baino lehenago iritsi ziren, 1395ean, baina frogaturik gabeko teoriak dira, aztarna arkeologikorik ez dagoelako^[3].

1. ↑ (Gaztelaniaz) «Aitaguria, Bermeoko Baleontzia» www.aitaguria.bermeo.org (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
2. ↑ (Gaztelaniaz) «La Historia de los Balleneros Vascos» Historia con imágenes 2017-05-26 (Noiz kontsultatua: 2018-11-14).
3. ↑ (Gaztelaniaz) «El mito de que los balleneros vascos estuvieron en América antes que Cristóbal Colón» abc (Noiz kontsultatua: 2018-11-14).