Dayah

Saboh meunasah bak dayah
Bilék ngon balè seumeubeuët bak dayah di Lhôk Seumaw‘è

Dayah nakeuh saboh teumpat meurunoë di Acèh. Masa awai kön kana di Acèh, "dayah" atawa "dèah" (meunurôt lugat ureuëng da'irah Acèh Rayek) asay tutô nibak bahsa Arab: زاوية‎, nyang hareutoejih meumakna sagoë, wab nibak masa Rasulullah saw geupeurunoë ureueng Iseulam bak sagoë-sagoë meuseujid. Nan nyankeuh nyang geungui sampoë 'an jinoë. Teuma lam bhaih administrasi neugara di Indônèsia keu narit dayah kayém neugantoë ngon pesantren atawa pondok pesantren geupeusaban ngon neukheun nan teumpat meununtut èleumèe agama Islam di Indônèsia khusuihjih di pulo Jawa.

Dayah di Acèh kayém geusatöh lé sidroë ureuëng mat, nyang kayém geurasi nan teungku chik, abu, abuya atawa la'én nibak nyan. Lam masyarakat tradisional ngon modern ureuëng Acèh dayah nyan wajéb na nibak tiep-tiep da'irah, sampoe beu that balèe seumeubeuët nyan ubeut ngon seuderhana meuhat keuh geukheun dayah cit. Saweueb ka mangat bak neukheun lé ureuëng Acèh tiep-tiep nan teumpat ureuëng beuet semeubeuët nyankeuh nyang geukheun dayah. Biasajih lam tiep-tiep gampông di Acèh na dayah-dayah ubeut, ladôm gampông cit leubèh nibak saboh jumeulah jih.

Le that dayah ka lawét nyoë, di kuta-kuta atawa di gampông. Na nyang dayah salafiyah, na cit nyang ka modèrèn atawa terpadu. Bak saboh keunira lam thôn 2007 nyang geupeugot le Dinas Pendidikan Provinsi Acèh (masa nyan: NAD), jumeulah dayah di Acèh na 631 boh, meunurôt Departemen Agama geujumeulah na 879 boh ngon bak beunileuëng nyang la'én le Rabithah Thaliban Acèh jumeulah dayah di Acèh na 900 boh. Bak thôn keunira nyan geupeugot nakeuh lam bhaih jumeulah dayah nyan golom final atawa na standar nyang hana saban bak maséng-maséng lembaga keu geuteujeumah ma'na ngon rupa dayah nyang paih.[1]

  1. ^ Teunuléh Mukhlisuddin Ilyas geuakses 21 Buleuen Limong 2013

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy