Kaldeira

Kaldeira^[1], kaldera^[2] a reer e douaroniezh eus ur gleuzenn ledan e stumm ur chidhouarn a vez savet nebeut amzer goude ma vez goullonderet kambr vagma ur menez-tan o paouez dislonkañ. Pa vez taolet kementadoù magma bras e berr amzer e harp ar reier a-us d’ar gambr vagma war re nebeut a dra. Kouezhañ a ra neuze gorre an Douar er gambr vagma goullo pe hanter c'houllo, ar pezh a lez ur gleuzenn ledan war-c'horre an Douar, dezhi etre ur c'hilometr ha meur a zek kilometr treuz^[3]. Daoust ma vez deskrivet a-wezhioù evel ur c'hrater ez eo kentoc'h un doare founilh en douar, pa vez savet gant un disac'hadenn kentoc'h evit gant un darzhadenn pe ur stokadenn. E-keñver ar miliadoù a darzhadennoù menezioù-tan a c'hoarvez bep kantved ez eo un darvoud ral gwelet ur c'haldeira nevez. Ne c'hoarvez nemet un nebeud gwezhioù bep kantved^[4]. N'anavezer nemet seizh kaldera nevez krouet etre 1911 ha 2016^[4]. Nevez zo ez eus savet ur c'haldeira nevez e Kīlauea, e Hawaii e 2018^[5].

1. ↑ Gourel, Dictionnaire des sciences et des techniques – Brezhoneg21
2. ↑ Benel, Martial Ménard Dictionnaire français-breton (2020) p. 200-b.
3. ↑ (2002-02-01) "Cyclic caldera collapse: Piston or piecemeal subsidence? Field and experimental evidence". Geology 30 (2): 135–138. DOI:<0135:CCCPOP>2.0.CO;2 10.1130/0091-7613(2002)030<0135:CCCPOP>2.0.CO;2. ISSN 0091-7613
4. ↑ ^4,0 ha^4,1 (15 July 2016) "Gradual caldera collapse at Bárdarbunga volcano, Iceland, regulated by lateral magma outflow". Science 353 (6296): aaf8988. DOI:10.1126/science.aaf8988
5. ↑ (2019) "Anatomy of a Caldera Collapse: Kīlauea 2018 Summit Seismicity Sequence in High Resolution". Geophysical Research Letters 46 (24): 14395–14403. DOI:10.1029/2019GL085636