Romaans-Vlaanderen (Frans : Flandre romane of Flandre gallicante; Latijn: Gallo-Flandria of Flandria Gallica) is het Romaanstalige deel van het oude graafschap Vlaanderen. Het bestaat uit Rijsels-Vlaanderen en het Doornikse en ligt dus deels over de Frans-Belgische grens heen. In oude teksten is ook wel sprake van Waals-Vlaanderen of Flandre wallonne.
Tegenover Flandre gallicante of Romaans-Vlaanderen staat Flandre flamingante (of de "Westhoek").
Beide vormen samen Frans-Vlaanderen (ook Zuid-Vlaanderen), het noordelijkste deel van de Franse Nederlanden dat tegenwoordig Hauts-de-France heet.[1]. Romaans-Vlaanderen moet dus niet verward worden met Frans-Vlaanderen, een staatkundig begrip.