Vertumno

Vertumno
romia dio
Informoj
Sekso	vira
Edzo/Edzino	Pomona
v • d • r

En la romia mitologio estas Vertumno dio de ŝanĝo, jarsezonoj, kresko de plantoj, ĝardenoj kaj fruktaj kreskaĵoj. Li povas ŝanĝi sian fiziognomion, kiel diras Ovidio en la 14-a volumo de sia verko Metamorfozoj (latine Metamorphoses). Li transformis sin en maljunulinon, por ke li allogu, tentu kaj instigu al geedziĝo belan Pomonan, diinon de ĝardenoj kaj fruktoarboj. Li intencis timigi ŝin pri danĝero de rifuzo al amanto, kaj pro tio rakontis al ŝi legendon pri Ifiso kaj Anaksareto. Ifiso ekamis nobelan Anaksareton, kiu malobservis kaj rifuzis lin. Ifiso pendmortigis sin kaj Anaksareto estis pune transformita en ŝtonon. Pomona fine subiĝis al Vertumno propravole.

En formo de maljunulino estas Vertumno pentrata sur artaj bildoj ekzemple de Francesco Melzi.

Legendo pri Vertumno aperas nur en la latina en Ovidiaj Metamorfozoj. Ŝajnas ke la nomo Vertemno devenas el latina vorto vertēre, kiu signifas "varii sin".

Ovidio rememoras tempojn (Fasti, vi, June 9 "Vestalia"), kiam Roma forumo ankoraŭ estis kanara marĉejo:

Tiam dio, nomata Vertemno, kies nomo ricevas multajn formojn ,
ankoraŭ ne estis tielnomata tiu, renversanta riverojn. (lat. averso amne)

Vertumna kulto venis en Romon ĉirkaŭ la jaro 300 a.K. Sur Aventino estis por li en la jaro 264 a.K. konstruita templo.

Elegio Sexta Propertiuse mencias Vertumnon (Elegy 4.2.41-46). Referencas statuon, kiu al li estis starlevigita sur Vicus Tuscus kaj estis ornamita laŭ diversaj jarsezonoj ĉiam alie. Vertumno estas komparata kun etruska dio Voltumno.