Zarzuela

La zarzuela^[1] ye una forma de música teatral o xéneru musical escénicu surdíu n'España que s'estrema principalmente por contener partes instrumentales, partes vocales (solos, duos, coros...) y partes falaes, anque esisten esceiciones nes qu'estes postreres, les partes falaes, tán dafechu ausentes. El términu «zarzuela», aplicáu al xéneru musical y teatral, procede del Palaciu de la Zarzuela, palaciu real español asitiáu nes proximidaes de Madrid y nel que se topaba'l teatru qu'allugó les primeres representaciones del xéneru.

D'una manera reductor y erróneo asimilóse la zarzuela a la opereta, xéneru d'orixe francés, principalmente por contener partes falaes o declamadas, pretendiendo asina que «la zarzuela ye la opereta española». Pero la zarzuela ye históricamente bien anterior y esa carauterística yá s'atopaba n'otros xéneros europeos, tamién bien anteriores a la opereta y non necesariamente anteriores a la zarzuela. En realidá nesi sentíu la zarzuela sería más bien l'equivalente español del opéra-comique francés o del singspiel alemán. Dichos xéneros de Francia y del mundu xermánicu carauterizar por producir representaciones teatrales y musicales nes que, a diferencia de la ópera puramente dicha, altérnase música con partes falaes o declamadas. La flauta máxica de Mozart, por casu, nun ye una ópera sinón un singspiel y, poro, tantu sentíu tien dicir que «la zarzuela ye la opereta española» como dicir que «el singspiel ye la zarzuela vienesa». Con too y con eso, hubo zarzueles del xéneru grande que por non tener partes falaes son paecíes al grand opéra francés o a la ópera seria italiana. Polo tanto la zarzuela definir d'una manera más fayadiza, y más simple, como l'arte llíricu y escénicu puramente hispánicu, pos anque naciera n'España, al poco tiempu de la so apaición estender a la casi totalidá del mundo hispánicu.

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: zarzuela