Bose-Einstein-Kondensat

S Bose-Einstein-Kondensat (noch Satyendranath Bose und Albert Einstein; Abchürzig BEK, ängl. BEC) isch en extreme Aggregatzuestand vom ene Süstem vo Däili, wo mä nid cha vonenander underschäide. Bim BEK isch dr grösst Däil vo de Däili im gliiche kwantemechanische Zuestand. Das isch nume mööglig, wenn d Däili Bosone si und dorum sich noch dr Bose-Einstein-Statistik benämme.

Bose-Einstein-Kondensat si makroskopischi Kwanteobjekt, wo die äinzelne Bosone in ene vollständig delokalisiert si. D Woorschinlikäit ass mä jedes Boson am ene bestimmte Punkt cha aadräffe, isch also innerhalb vom Kondensate überall gliich grooss. Dr Zuestand cha doorum mit ere äinzige Wällefunkzioon beschriibe wärde.

Vo doo chömme Äigeschafte wie Suprafluididäät, Supraläitig oder Koheränz über makroskopischi Distanze. Dank dere Koheränz cha mä Interferänzexperimänt mit Bose-Einstein-Kondensat mache und Atomleiser baue, wo druf basiert, ass mä e Däil vo dr Materiewälle us dr Falle, wo s Kondensat din isch, kontrolliert uskopplet.