Liturgiereform

Àls Litürgiireform (odd’r Litürgiireforma-n-ìm Pluràl; làtiin. instauratio liturgica) bezaichnet maa d’ umfàssenda Ärnäijerung vu dr reemisch-kàthoolischa Litürgii, wo-n-ìm 20. Joohrhundert gsìì-n-ìsch. Sa hàt schuu-n-unter’m Pàpscht Pius XII. ààgfànga, un ìsch drnooh vum Zwaita Vàtikàànischa Konzil so wia vu da Papscht Pooli VI. un Johànnis Pooli II. witter gmàcht worra. Doo drbii ìsch hàuiptsachlig d’ Litürgii vu dr hailiga Mass, vum Schtundagebat un vum Schpanda vu da Sàkràmanta ärnäijert worra.

Ìhra Wurzla fìndet d’ Litürgiireform vor àllem ìn dr litüürgischa Beweegung, wo-n-àm And vum 19. Joohrhundert ìm Diitschlànd, Frànkrììch un Belgia-n-ààgfànga hàt. Ìhra Beschtraawunga hàt dr Pius XII. ìn dr Enzyklika Mediator Dei kànàlisiart. Àm Ààfàng ìsch s’ Ziil vu dr Beweegung gsìì, d’ Litürgii bass’r üssz’drucka. Àwwer unter’m Iifluss vu diitscha un frànzeescha Litürgiiwìssaschàftler hàt maa noh z’ nooh-n-a achta Reform gwunscha. Wìchtiga Voràrweeta hann vor àllem dr Romano Guardini, Pius Parsch, Odo Casel un dr Josef Andreas Jungmann gmàcht. Àm 4. Dezamber 1963 ìsch d’ Konschtituzioon Sacrosanctum Concilium vum Zwaita Vàtikàànischa Konzil verkìndigt worra. Fìr d’ konkreeta-n-Umsätzung vu dr Litürgiireform ìsch s’ Consilium fìr d’ Üüssfiahrung vu dr Litürgiikonschtituzioon veràntwortlig gsìì. Bis 1965 sìnn äärschta Schrìtta gmàcht worra, un ànna 1969 ìsch s’ näi reemisch Massbüach veräffentligt worra. Drnooh hàt maa d’ ärnäijerta Litürgii ìn d’ verschìedena Volksschproocha-n-ìwwersätzt. Ànna 1975 hàt dr Pàpscht Pooli VI. d’ äärschta Mass ìn Volksschprooch àbghàlta.

D’ kàthoolischa Tràdizionàlìschta kritisiara haftig wìchtiga-n-Elemanta vu dr Litürgiireform, odd’r leehna ’s gànz un gàr àb. Ìn ìhra Àuiga hann dia Änderunga ìn dr Litürgii a „modärnischta“ Tendenz un gliicha z’ vìel dr protäschtàntischa Litürgii.