Autoritarismu

Autoritarismu
ideoloxía política, forma de gobiernu y sistema políticu
Autocracia

L'autoritarismu^[1] ye l'exerciciu de l'autoridá imponiendo la voluntá de quien exerz el poder n'ausencia d'un consensu construyíu de forma participativa, aniciando un orde social opresivo y carente de llibertá y autonomía. La sociedá preindustrial ta marcada pola imposición d'una fuerte autoridá y xerarquía en tolos órdenes (relixosu, políticu, económicu, etc.), con una indiscutida autoridá masculina y paterna dientro de la familia (patriarcáu, paternalismu), frente a los graos cada vez mayores de llibertá y autonomía propios de la sociedá industrial y la sociedá postindustrial. Nel contestu psicolóxicu individual, pero tamién social, defínese la personalidá autoritaria.^[2] En educación, defínese la pedagoxía autoritaria, heterónoma o tradicional, frente a la pedagoxía progresista.^[3]

En ciencia política y socioloxía el conceutu de "autoritarismu" nun tien una definición unívoca, lo que dexa identificar como autoritaries munches y bien distintes ideoloxíes, movimientos y rexímenes políticos. Delles definiciones lexicográfiques son simplificadores: "sistema fundáu primariamente nel principiu d'autoridá" -esto ye, que nun almite crítica-;^[4] "acuñar pol fascismu como términu apreciativo, pa pasar a ser utilizáu ... [nel contestu de la llucha contra'l fascismu y el nazismu] para denotar l'autoridá malvada” ... l'abuso y l'escesu de l'autoridá qu'entartalla la llibertá ... más que representar lo opuesto de democracia ... significa lo contrario de llibertá".^[5] Otres faen por acumuladura de términos que, magar pueden entendese como rellacionaos, nun son puramente sinónimos ("la doctrina política qu'aboga pol principiu del gobiernu absolutu: absolutismu, autocracia, despotismu, dictadura, totalitarismu").^[6] Les que pretenden precisar traces centrar en cuestiones como "la concentración de poder en manes d'un líder o una pequeña élite que nun ye constitucionalmente responsable ante'l cuerpu del pueblu", el "exerciciu arbitrariu del poder ensin considerancia d'otros cuerpos" que puedan llinda-yos (separación de poderes), y l'inesistencia de mecanismos que dexen una efectiva alternanza nel poder, como les eleiciones llibres multipartidistes.^[7]

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: autoritarismu
2. ↑ Theodor W. Adornu, The Authoritarian Personality, 1950.
3. ↑ Educación y democracia en Volver pensar la educación, Congresu Internacional de Didáctica, 1995, vol. 1, p. 53: ... pedagoxía "autoritaria", o "heterónoma", fecha dende enriba, que recurre a la disciplina como téunica didáctica, una "antiautoritaria", que sorraya la llibertá del individuu.
4. ↑ Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2014), «autoritarismu», Diccionario de la lengua española (23.ª edición), Madrid: Espasa, ISBN 978-84-670-4189-7, http://dle.rae.es/autoritarismu 
5. ↑ Giovanni Sartori, La democrazia in 30 lezioni, p. 40.
6. ↑ Roget's II: The New Thesaurus (1995). «authoritarianism». Houghton Mifflin Company. Consultáu'l 12 de xunetu de 2013.
7. ↑ Britannica