Duga

Duga je relativno česta optička i meteorološka pojava višebojnog luka na nebu koji nastaje kada Sunčeva svjetlost obasjava sitne kapljice vode u atmosferi. Pojava se obično vidi na zastoru kišnih kapi kada promatrač stoji okrenut leđima Suncu i gleda u smjeru tog zastora.^[1]

Spektarske boje duge raspoređene su od crvene na vanjskom do plave na unutrašnjem rubu. Kod sekundarne duge, kada se zraka svjetlosti dvaput odbija na unutrašnjoj površini kapljice, poredak boja je obrnut, a jačina ispoljavanja duge je slabija. Središte luka leži na liniji koja spaja oko posmatrača s izvorom svjetlosti, i to tako da je otklon crvenih zraka, zbog loma i odbijanja, 42°, a za plavu zraku 40°. Luk duge se i uočava samo pod tim uglovima. Unutrašnji luk sekundarne duge vidi se pod uglom od 52°. Duga se može pojaviti i na maglenim kapljicama, raspršenim kapljicama vodopada i na kapljicama rose (bijela duga).

Djelimično tumačenje glavne duge potiče još iz 16. stoljeća, a opisao ga je Markantun de Dominis. Nakon toga, potpuno tumačenje ove pojave dali su Descartes i Newton. Potpuniju teoriju o dugi razvili su engleski astronom George Biddell Airy (1837) i austrijski meteorolog Josef Maria Pertner (1897). Boje u dugi čine kontinuirani spektar sa crvenom (na vanjskoj) i ljubičastoj (na unutrašnjoj) strani luka, ali se tradicijski obično navode kao crvena, narandžasta, žuta, zelena, plava i ljubičasta ("sedam duginih boja").

1. ^ "Rainbow – A polarized arch?". Polarization.com. Arhivirano s originala, 9. 9. 2013. Pristupljeno 19. 8. 2013.