Back Covid-19-pandemie Afrikaans COVID-19-Pandemie ALS 2019-20 ኮሮናቫይረስ ወረርሽኝ Amharic Lifong no kemi AMI Pandemia de COVID-19 AN COFID-19 myċelcoþu ANG جائحة فيروس كورونا Arabic وباء كوڤيد-19 ARZ ক'ভিড-১৯ বৈশ্বিক মহামাৰী Assamese Pandemia de COVID-19 AST

Pandemija COVID-a 19

Pandemija COVID-a 19
(u smjeru kazaljke na satu)
  • Hospitalizirani pacijenti u Teheranu, Iran
  • Dezinfekcijska vozila u Taipeiu
  • Italijanska radna grupa protiv širenja bolesti
Potvrđene smrti na 100.000 stanovnika od 19. maja 2023
BolestCOVID-19
Virusni sojTeški akutni respiratorni sindrom
koronavirus 2 (SARS-CoV-2)
LokacijaSvijet
Prvi slučaj17. novembar 2019.
PorijekloWuhan, Hubei, Kina
30°35′14″N 114°17′17″E / 30.58722°N 114.28806°E / 30.58722; 114.28806
Potvrđenih slučajeva767 miliona
Broj umrlih
6,9 miliona (potvrđeno)
16,9–30 miliona (procjena)

Pandemija COVID-a 19 (koronavirus[a]) jest trenutna svjetska pandemija koronavirusne bolesti 2019 (COVID-19) koju uzrokuje teški akutni respiratorni sindrom koronavirus 2 (SARS-CoV-2). Virus se prvi put pojavio u kineskom gradu Wuhan u decembru 2019. Pokušaji da se tamo obuzda nisu uspjeli, pa se virus proširio na druga područja u Aziji, a kasnije i širom svijeta. Dana 30. januara 2020. Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) proglasila je epidemiju javnom zdravstvenom prijetnjom od međunarodnog značaja (USPPI), a 11. marta 2020. ju je počela klasificirati kao pandemiju. SZO je 5. maja 2023. prestala sa proglašivanjem USPPI, ali je od 2. juna 2023.[1] još uvijek proglašava kao pandemiju. Prije ovoga, neke zemlje su počele tretirati COVID-19 kao endemsku bolest.[2][3][4] Do 5. jula 2023, pandemija je rezultirala sa 767.517.959 slučajeva i 6.949.179 smrti,[5] što je čini petom najsmrtonosnijom pandemijom u historiji.

Simptomi COVID-19 variraju od asimptomatskih do smrtonosnih, ali najčešće uključuju groznicu, noćni kašalj i umor. Prenošenje COVID-19 se često odvija vazdušnim putem. Mutacije su proizvele mnoge sojeve (varijante) sa različitim stepenom infektivnosti i virulencije.[6] Raspoređivanje vakcina protiv COVID-19 dogodilo se u raznim zemljama od decembra 2020. Tretmani uključuju nove antivirusne lijekove i kontrolu simptoma.

Uobičajene mjere ublažavanja javnog zdravlja tokom vanredne faze uključivale su ograničenja putovanja, ograničenja poslovanja i zatvaranja, kontrolu opasnosti na radnom mjestu, obavezno nošenje maski, karantine, sisteme testiranja i praćenje kontakata zaraženih, što je, zajedno sa tretmanima, služilo za kontrolu pandemije.

Pandemija je izazvala ozbiljne društvene i ekonomske poremećaje širom svijeta, uključujući najveću globalnu recesiju od Velike depresije.[7] Široko rasprostranjene nestašice u opskrbi, uključujući nestašicu hrane, uzrokovane su prekidima u lancu snabdijevanja i paničnom kupovinom. Smanjena ljudska aktivnost dovela je do neviđenog smanjenja zagađenja. Obrazovne institucije i javne površine su djelimično ili potpuno zatvorene u mnogim jurisdikcijama, a događaji su otkazani ili odgođeni tokom 2020. i 2021. Mnogi službenici su počeli da rade od kuće. Dezinformacije su kružile društvenim mrežama i masovnim medijima, a političke tenzije su se pojačale. Pandemija je pokrenula pitanja rasne i geografske diskriminacije, zdravstvene jednakosti i ravnoteže između imperativa javnog zdravlja i individualnih prava.


Greška kod citiranja: <ref> oznake postoje za grupu pod imenom "lower-alpha", ali nije pronađena pripadajuća <references group="lower-alpha"/> oznaka, ili zatvarajući </ref> nedostaje

  1. ^ "WHO press conference on global health issues - 2 June 2023". www.who.int (jezik: engleski). Pristupljeno 6. 7. 2023.
  2. ^ "Spain to treat COVID-19 as an endemic illness instead of pandemic". euronews (jezik: engleski). 18. 1. 2022. Pristupljeno 6. 7. 2023.
  3. ^ "Koreans move out of pandemic's shadow after nearly 3 years of battling COVID-19". koreatimes (jezik: engleski). 4. 11. 2022. Pristupljeno 6. 7. 2023.
  4. ^ Rigby, Jennifer; Satija, Bhanvi; Rigby, Jennifer; Satija, Bhanvi (8. 5. 2023). "WHO declares end to COVID global health emergency". Reuters (jezik: engleski). Pristupljeno 6. 7. 2023.
  5. ^ Mathieu, Edouard; Ritchie, Hannah; Rodés-Guirao, Lucas; Appel, Cameron; Giattino, Charlie; Hasell, Joe; Macdonald, Bobbie; Dattani, Saloni; Beltekian, Diana (5. 3. 2020). "Coronavirus Pandemic (COVID-19)". Our World in Data.
  6. ^ "Clinical questions about COVID-19 : questions and answers". stacks.cdc.gov. Pristupljeno 6. 7. 2023.
  7. ^ "The Great Lockdown: Worst Economic Downturn Since the Great Depression". IMF (jezik: engleski). 14. 4. 2020. Pristupljeno 6. 7. 2023.
From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy