Enghraifft o'r canlynol | proses fiolegol, math o broses |
---|---|
Math | proses fiolegol, creadigaeth |
Cynnyrch | offspring |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Y broses fiolegol sy'n creu organebau unigol newydd yw atgenhedlu (Saesneg: reproduction). Mae atgenhedlu yn rhinwedd greiddiol o fywyd; mae pob organeb (hyd y gwyddom) yn ganlyniad i atgenhedlu. Mae dau fath: atgenhedliad rhywiol (gweler cyfathrach rywiol) neu'n an-rhywiol ac weithiau gall un rhywogaeth fel yr affid newid o'r naill i'r llall.
Trwy 'atgenhedlu'n an-rhywiol', gall unigolyn atgenhedlu heb angen aelod arall o'r un rhywogaeth. Mae ymraniad cell facteriol yn ddwy epil gell yn enghraifft o atgenhedlu an-rhywiol. Ond mae organebau amlgellog yn atgenhedlu'n an-rhywiol hefyd; gall y rhan fwyaf o blanhigion atgenhedlu'n an-rhywiol.
Mae'n rhaid i ddau unigolyn gymryd rhan mewn 'atgenhedlu rhywiol', un o bob rhyw gan amlaf. Mae atgenhedlu dynol yn rhywiol.