Math | pentref |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Sir | Sir Gaerfyrddin |
Gwlad | Cymru |
Cyfesurynnau | 51.8151°N 3.8714°W |
Gwleidyddiaeth | |
AS/au Cymru | Adam Price (Plaid Cymru) |
AS/au y DU | Jonathan Edwards (Annibynnol) |
Statws treftadaeth | Henebion Cenedlaethol Cymru |
Manylion | |
Pentref yn ne-ddwyrain Sir Gaerfyrddin, Cymru, yw Brynaman. Saif yn ne-ddwyrain y sir, ger y Mynydd Du. Datblygodd oherwydd y diwydiannau glo a haearn yn y 19eg ganrif. Rhennir y pentref yn ddwy gan Afon Aman - i'r gogledd mae Brynaman Uchaf yn Sir Gaerfyrddin tra i'r de mae Brynaman Isaf ym Mwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot (yn Sir Forgannwg gynt).
Cyn adeiladu'r rheilffordd i fyny Dyffryn Aman o dref Rhydaman, enw traddodiadol y pentref oedd Y Gwter Fawr, a dyna sut yr adnabyddir Brynaman gan George Borrow yn ei lyfr Wild Wales ym 1855. Daw'r enw presennol o "Brynamman House" (cartref John Jones, adeiladwr y rheilfordd). Mae sinema Brynaman yn dal i fod ar agor.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Adam Price (Plaid Cymru)[1] ac yn Senedd y DU gan Jonathan Edwards (Annibynnol).[2]