Ceri (cymuned)

Ceri

Math	pentref, cymuned
Poblogaeth	2,018
Daearyddiaeth
Sir	Powys
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	52.5012°N 3.258°W
Cod SYG	W04000283
Cod OS	SO146899
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Russell George (Ceidwadwyr)
AS/au y DU	Steve Witherden (Llafur)
Statws treftadaeth	Henebion Cenedlaethol Cymru
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Pentref a chymuned ym Mhowys, Cymru, yw Ceri^[1] (Saesneg: Kerry). Enw gwreiddiol y pentref oedd Llanfihangel yng Ngheri. Saif i'r de-ddwyrain o'r Drenewydd ar y briffordd A489, a gerllaw Afon Miwl. Arferai fod yn arglwyddiaeth Maelienydd. Daw'r enw o'r gair 'câr' yn golygu "perthnasau". Defnyddia'r bardd Guto'r Glyn (c.1435 – c.1493) yr enw yn ei farddoniaeth.^[2]

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Russell George (Ceidwadwyr)^[3] ac yn Senedd y DU gan Steve Witherden (Llafur).^[4]

Gerllaw pentref Ceri mae gweddillion castell mwnt a beili, a adeiladwyd tua 1130 ac a oedd yn brif ganolfan cwmwd Ceri. Roedd ffiniau'r cwmwd yn cyfateb yn fras i ffiniau'r gymuned heddiw. Ail-adeiladwyd yr eglwys, sydd wedi ei chysegru i sant Mihangel, yn 1176. Ceri oedd pen draw Rheilffordd Ceri, oedd yn rhedeg o Aber-miwl. Roedd poblogaeth y gymuned yn 2001 yn 1,922.

Mae'r brîd o ddefaid, Defaid Bryniau Ceri, yn tarddu o'r ardal.

1. ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
2. ↑ www.gutorglyn.net; Archifwyd 2021-07-23 yn y Peiriant Wayback adalwyd 22 Mawrth 2018 gyda chaniatad gan Ann Parry Owen (gweler Trydariad yma.
3. ↑ Gwefan Senedd Cymru
4. ↑ Gwefan Senedd y DU