Cilicia

Cilicia

Math	rhanbarth, ardal, ardal hanesyddol
Enwyd ar ôl	Cilix
Daearyddiaeth
Gwlad	Twrci
Cyfesurynnau	36.985°N 35.12°E
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Tiriogaeth ar arfordir de-ddwyreiniol Asia Leiaf oedd Cilicia, a ddaeth yn dalaith Rufeinig. Roedd dinas Salamis ar ynys Cyprus hefyd yn perthyn i'r dalaith. Roedd o bwysigrwydd strategol gan fod Bwlch Cilicia yn rhoi mynediad i Syria.

Concwerwyd Cilicia tua 446 CC gan Cyrus Fawr. Yn 333 CC daeth yn eiddo Alecsander Fawr. Wedi ei farwolaeth ef, daeth i feddiant satrap Phrygia, Antigonus Monophthalmus, ond wedi iddo ef gael ei orchfygu yn 301 CC, rhannwyd Cilicia rhwng yr Ymerodraeth Seleucaidd a'r Ptoleniaid.

Wedi nifer o ryfeloedd, daeth Cilicia i feddiant Gweriniaeth Rhufain yn 50 CC. Bu Cicero yn llywodraethwr y dalaith. Dan yr ymerawdwr Diocletian, rhannwyd y dalaith yn ddwy, y rhan orllewinol yn cymryd yr enw Isauria a'r llall yn cadw'r enw Cilicia. Ymhith dinasoedd Cilicia roedd Tarsus, man geni'r Apostol Paul.

Taleithiau'r Ymerodraeth Rufeinig tua 120 OC

Achaea | Aegyptus | Affrica | Alpes Cottiae | Alpes Maritimae | Alpes Poenninae | Arabia Petraea | Armenia Inferior | Asia | Assyria | Bithynia | Britannia | Cappadocia | Cilicia | Commagene | Corsica et Sardinia | Creta et Cyrenaica | Cyprus | Dacia | Dalmatia | Epirus | Galatia | Gallia Aquitania | Gallia Belgica | Gallia Lugdunensis | Gallia Narbonensis | Germania Inferior | Germania Superior | Hispania Baetica | Hispania Lusitania | Hispania Tarraconensis | Italia | Iudaea | Lycaonia | Lycia | Macedonia | Mauretania Caesariensis | Mauretania Tingitana | Moesia | Noricum | Numidia | Osroene | Pannonia | Pamphylia | Pisidia | Pontus | Raetia | Sicilia | Sophene | Syria | Thracia