Cwnsler Cyffredinol Cymru

Mae'r erthygl hon yn rhan o'r gyfres: Gwleidyddiaeth Cymru

Llywodraeth Cymru Prif Weinidog: Eluned Morgan Polisïau unigryw Cymru Cabinet Cwnsler Cyffredinol: Mick Antoniw AS Pleidiau Gwleidyddol Senedd Cymru Cyfraith Gyfoes Cymru Mesurau rhestr Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol Offerynnau Statudol Llywydd: Elin Jones Prif Weithredwr a Chlerc: Manon Antoniazzi Comisiwn y Senedd Aelodau (ASau): 2021 Etholaethau a rhanbarthau etholiadol Etholiadau: 1999, 2003, 2007, 2011, 2016, 2021 Cymru o fewn y DU Llywodraeth ei Mawrhydi Ysgrifennydd Gwladol: Jo Stevens Swyddfa Cymru Prif Bwyllgor Pwyllgor Dethol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 Etholaethau'r DU Etholaethau Cymru Etholiadau: 1979, 1983, 1987, 1992, 1997, 2001, 2005, 2010, 2015, 2024 Cymru o fewn yr UE Senedd Ewrop Etholaeth Senedd Ewrop Etholiadau: 1979, 1984, 1989, 1994,    1999, 2004, 2009 Isadrannau Cymru Awdurdodau unedol Cymru Siroedd cadw yng Nghymru Siroedd Cymru cyn ad-drefnu 1974 Rhestr o ddinasoedd Cymru Rhestr trefi Cymru Rhestr cymunedau Cymru Gweithgarwch gwleidyddol Cenedlaetholdeb Datganoli Cymru Annibyniaeth Cymru Heddychiaeth Pleidiau gwleidyddol

gweld • sgwrs • golygu

Y brif ffynhonnell cyngor cyfreithiol i Lywodraeth Cymru ac aelod o Gabinet Llywodraeth Cymru^[1] yw Cwnsler Cyffredinol Cymru. Ei swyddogaeth yw i gynghori Llywodraeth Cymru ar faterion deddfwriaethol yng Nghymru a chymhwysedd deddfwriaethol Senedd Cymru.

Disgrifir swydd y Cwnsler Cyffredonol (yn swyddogol Cwnsler Cyffredinol i Lywodraeth Cymru) yn Neddf Llywodraeth Cymru 2006.^[2] Penodir y Cwnsler Cyffredinol gan y teyrn Prydeinig (Elisabeth II ar hyn o bryd) ar enwebiad Prif Weinidog Cymru, ac mae'n rhaid i'r Cynulliad gytuno ar yr argymhelliad. Gall y Cwnsler Cyffredinol fod yn Aelod o'r Senedd, ond nid yw hyn yn amod angenrheidiol.^[3]

Y Cwnsler Cyffredinol cyntaf oedd Carwyn Jones, AC dros Pen-y-bont ar Ogwr, oedd hefyd yn cyflawni'r swydd o Arweinydd y Tŷ.^[4] Pan ddaeth Jones yn Brif Weinidog yn 2009 fe benodwyd John Griffiths AS i'w olynu.^[5] Penodwyd y Cwnsler Cyffredinol nesaf, Theodore Huckle, yn swyddogol ar 10 Mehefin 2011, ac ef oedd y person cyntaf i ddal y swydd nad oedd yn Aelod o'r Cynulliad.^[6]

1. ↑  Aelodau'r Cabinet. Llywodraeth Cymru. Adalwyd ar 8 Tachwedd, 2008.
2. ↑ (Saesneg) Testun Deddf Llywodraeth Cymru 2006 (adran 49). OPSI. Adalwyd ar 8 Tachwedd, 2008.
3. ↑  Canllaw i 'r Ddeddf - Deddf Llywodraeth Cymru 2006. Llywodraeth Cynulliad Cymru. Adalwyd ar 8 Tachwedd, 2008.
4. ↑  Carwyn Jones AC. Llywodraeth Cynulliad Cymru. Adalwyd ar 8 Tachwedd, 2008.
5. ↑ "Carwyn Jones yn cyhoeddi aelodau ei gabinet newydd", BBC, 10 Rhagfyr 2009.
6. ↑  Theodore Huckle CF. Llywodraeth Cymru. Adalwyd ar 25 Mawrth 2011.