Dibenyddiaeth

Astudiaeth achosion terfynol drwy ystyried pwrpas, egwyddor neu amcan yw dibenyddiaeth,^[1][2] bwriadaeth,^[2][3] bwriadeg^[4] neu teleoleg.^[2][5] Gosododd Aristotlys seiliau dibenyddol i athroniaeth y Gorllewin, gan honni bod rhai ffenomenau i'w hesbonio orau yn nhermau bwriad neu bwrpas yn hytrach nag achos. Yn ei ystyr ddiwinyddol, y gred fod amcan neu gynllun arbennig i holl ddatblygiadau'r cread yw dibenyddiaeth, ac felly'r ddadl ddibenyddol yw'r athrawiaeth fod tystiolaeth i bwrpas neu gynllun yn y bydysawd, a bod hyn yn brawf o fodolaeth cynllunydd megis Duw.

1. ↑  dibenyddiaeth. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 30 Tachwedd 2016.
2. ↑ ^{2.0 2.1 2.2} Geiriadur yr Academi, [teleologism].
3. ↑  bwriadaeth. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 30 Tachwedd 2016.
4. ↑  bwriadeg. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 30 Tachwedd 2016.
5. ↑  teleoleg. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 30 Tachwedd 2016.