Dibyniaeth

Dibyniaeth
Gwahaniaethau cemegol mewn ymenydd pobl sy'n gaeth i gyffuriau a phobl normal.
Mathymddygiad, problem iechyd, habit Edit this on Wikidata

Cyflwr a nodir gan ymddygiad gorfodol sy'n ymrwymo'r unigolyn i gynhyrfiadau sy'n rhoi boddhad, er gwaethaf yr effeithiau niweidiol,[1][2][3][4][5] yw caethiwed,[6][7] caethineb[7] neu ddibyniaeth.[7][8] Gellir ei ystyried yn afiechyd neu'n broses fiolegol sy'n arwain at y fath ymddygiadau.[1][9] Y ddwy briodwedd sydd gan bob cynhyrfiad sy'n peri caethiwed yw eu natur atgyfnerthol (hynny yw, maent yn ei wneud yn fwy debygol i'r unigolyn geisio'u profi tro ar ôl tro) a'r boddhad cynhenid sy'n dod ohonynt.[1][2][5] Mae'r ffin rhwng caethiwed ffisiolegol a dibyniaeth seicolegol yn aneglur.[6]

Mae dibyniaethau ar gyffuriau a dibyniaethau ymddygiadol yn cynnwys alcoholiaeth, dibyniaeth ar amffetaminau, dibyniaeth ar gocên, dibyniaeth ar nicotîn, dibyniaeth ar opiadau, dibyniaeth ymarfer corff, dibyniaeth bwyta, dibyniaeth gamblo, a dibyniaeth rywiol. Camddefnyddir y term yn aml gan y cyfryngau i gyfeirio at ymddygiadau ac amhwylderau gorfodol eraill, yn enwedig dibyniaeth ar sylweddau sef cyflwr ymaddasol o ganlyniad i roi'r gorau i gyffur ac sydd nid o reidrwydd yn gysylltiedig â dibyniaeth yn yr ystyr uchod.[10]

  1. 1.0 1.1 1.2 Nestler EJ (Rhagfyr 2013). "Cellular basis of memory for addiction". Dialogues Clin. Neurosci. 15 (4): 431–443. PMC 3898681. PMID 24459410.
  2. 2.0 2.1 "Glossary of Terms Archifwyd 2019-05-10 yn y Peiriant Wayback". Mount Sinai School of Medicine. Department of Neuroscience. Adalwyd 9 Chwefror 2015.
  3. Angres DH, Bettinardi-Angres K (October 2008). "The disease of addiction: origins, treatment, and recovery". Dis Mon 54 (10): 696–721. doi:10.1016/j.disamonth.2008.07.002. PMID 18790142.
  4. Malenka RC, Nestler EJ, Hyman SE (2009). "Chapter 15: Reinforcement and Addictive Disorders". Yn Sydor A, Brown RY. Molecular Neuropharmacology: A Foundation for Clinical Neuroscience (ail argraffiad. Efrog Newydd: McGraw-Hill Medical. tt. 364–365, 375. ISBN 9780071481274.
  5. 5.0 5.1 Taylor SB, Lewis CR, Olive MF (Chwefror 2013). "The neurocircuitry of illicit psychostimulant addiction: acute and chronic effects in humans". Subst. Abuse Rehabil. 4: 29–43. doi:10.2147/SAR.S39684. PMC 3931688. PMID 24648786.
  6. 6.0 6.1  Termau: caethiwed. Y Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Adalwyd ar 4 Tachwedd 2015.
  7. 7.0 7.1 7.2 Geiriadur yr Academi, [addiction].
  8.  Dibyniaeth. S4C. Adalwyd ar 4 Tachwedd 2015.
  9. American Society for Addiction Medicine (2012). "Definition of Addiction". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-06-14. Cyrchwyd 2015-11-04.
  10. American Psychiatric Association (2013). "Substance-Related and Addictive Disorders" (PDF). American Psychiatric Publishing. tt. 1–2. Cyrchwyd 10 Gorffennaf 2015. Additionally, the diagnosis of dependence caused much confusion. Most people link dependence with “addiction” when in fact dependence can be a normal body response to a substance.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy