Back Денби Bulgarian Dinbych Breton Dinbych Catalan Denbigh (kapital sa komunidad) CEB Denbigh Danish Denbigh German Denbigh English Denbigh Spanish Denbigh Basque دنبی، ولز Persian
 | |
| Math | cymuned, tref  |
|---|---|
| Poblogaeth | 8,670 |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Clwyd |
| Sir | Sir Ddinbych |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.1872°N 3.4157°W |
| Cod SYG | W04000151 |
| Cod OS | SJ055665 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Gareth Davies (Ceidwadwyr) |
| AS/au y DU | Gill German (Llafur) |
 | |
| Statws treftadaeth | Henebion Cenedlaethol Cymru |
| Manylion | |
- Am ystyron eraill gweler Dinbych (gwahaniaethu).
Tref hanesyddol a chymuned yn Sir Ddinbych, Cymru, yw Dinbych (Saesneg: Denbigh). "Caer fechan" yw ystyr ei enw ac ymddengys gyntaf mewn dogfen yn 1211 gyda'r silafiad: "Dunbeig" ac yna "Tynbey" yn 1230 a "Dymbech" yn 1304-5. Ceir Dinbych y Pysgod yn ne Cymru hefyd.
Yn 1290 derbyniwyd Dinbych fel bwrdeistref, a chafodd y dref gyfan ei chynnwys o fewn muriau allanol y castell. Pan gododd Madog ap Llywelyn a'i wŷr rhwng 1294 a 1295, roedd y dref yng nghanol y gwrthryfel. Llwyddodd Madog i gipio'r castell ym mis hydref 1294 a phan ddaeth catrawd o filwyr Seisnig i'w ailfeddiannu, fe drechedwyd y rheiny hefyd. Ond er hynny, cipiodd Edward I y castell ym mis Rhagfyr.
Yn 1400, ymledodd gwreichion gwrthryfel Glyn Dŵr ar draws y dyffryn ac fel sawl tref arall yn y cyffiniau, llosgwyd y rhannau Seisnig o'r dref i'r llawr, cyn i'r gwrthryfelwyr fynd yn eu blaen i ymosod ar Ruddlan.
