Enghraifft o'r canlynol | iaith naturiol, iaith fyw |
---|---|
Math | Kikuyu–Kamba |
Enw brodorol | Gĩkũyũ |
Nifer y siaradwyr | |
cod ISO 639-1 | ki |
cod ISO 639-2 | kik |
cod ISO 639-3 | kik |
System ysgrifennu | yr wyddor Ladin |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Iaith Bantw a siaredir gan genedl y Gĩkũyũ (Agĩkũyũ) o Cenia yw Kikuyu neu Gikuyu (Gikuyu: Gĩkũyũ [ɣēkōjó]). Mae'n un o'r pum iaith sy'n rhan o'r is-grŵp, Thagichu sy'n ymestyn o Cenia i Tansanïa.[2] Siaredir Kikuyu yn bennaf yn yr ardal rhwng Nyeri a Nairobi yn nhalaith ganolog Cenia. Mae'r pobl Kikuyu fel arfer yn adnabod eu tiroedd wrth y cadwyni o fynyddoedd cyfagos yng Nghanol Kenya y maen nhw'n eu galw'n Kĩrĩnyaga. Mae'r iaith Gikuyu yn ddealladwy o debyg i'w chymdogion cyfagos, y Meru a'r Embu. Kikuyu yw'r ail iaith a siaredir fwyaf yn Kenya ar ôl Swahili a chyn Saesneg ac fe'i siaredir yn arbennig yn y dalaith ganolog rhwng dinasoedd Nyeri a Nairobi . Mae'r Kikuyu hefyd yn ffurfio'r grŵp ethnig mwyaf yn Kenya, gyda thua 4.4 miliwn o bobl yn ôl rhai[3] ac hyd at 6.6 miliwn siaradwr yn ôl eraill.[4] Mae hyn tua 20% o boblogaeth Cenia.[5] Siaradir yr iaith hefyd yn Tansanïa ac Wganda.
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw Urumwe