Gweler hefyd: Gwrachyddiaeth yng Nghymru fodern gynnar
| Adnoddau Dysgu | |
| Rhestr o adnoddau dysgu ar gyfer y pwnc yma | |
|---|---|
| BBC Bitesize | |
| Effaith newid crefyddol yn ystod y 17eg ganrif - Achosion trosedd | |
| Adolygwyd testun yr erthygl hon gan arbenigwyr pwnc ac mae'n addas i'w ddefnyddio mewn addysg | |
Yn ystod yr Oesoedd Canol roedd y gred mewn gwrachyddiaeth a dewiniaeth yn eang. Am amser hir credwyd bod gwrachod a dewiniaid da a drwg. Credwyd bod gan wrachod a dewiniaid da bwerau iacháu a'r gallu i gadw ysbrydion drwg i ffwrdd. Ond dechreuwyd cysylltu dewiniaeth gyda’r syniad bod cytundeb neu berthynas gyda’r diafol. Honnwyd bod gwrachod yn derbyn eu pwerau oherwydd eu cysylltiad uniongyrchol gyda’r diafol. Erbyn diwedd y 15g roedd gwrachyddiaeth a heresi yn cael eu gweld fel troseddau oedd yn achosi gofid a phryder i bobl. Oherwydd yr ofn oedd yn cael ei greu dechreuodd ymgyrch erlid a cheisio dileu gwarchyddiaeth yn llwyr o’r gymdeithas. Ar adegau yn ystod yr 17g cychwynnwyd ‘hela’ gwrachod a dewiniaid, yn arbennig menywod.[1][2]
- ↑ "Gwrachyddiaeth | Llyfrgell Genedlaethol Cymru". www.llyfrgell.cymru. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-09-30. Cyrchwyd 2020-04-07.
- ↑ "Effaith newid crefyddol yn ystod y 17eg ganrif - Achosion trosedd - TGAU Hanes Revision". BBC Bitesize (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-04-07.