Hamilcar Barca

Hamilcar Barca
Ganwyd	275 CC  Carthago
Bu farw	228 CC  o boddi  Júcar-Xúquer
Dinasyddiaeth	Ancient Carthage
Galwedigaeth	gwleidydd, swyddog milwrol
Plant	Hannibal, Hasdrubal, Mago, third daughter of Hamilcar Barca, eldest daughter of Hamilcar Barca, middle daughter of Hamilcar Barca
Llinach	Barcids

Cadfridog a gwladweinydd Carthaginaidd oedd Hamilcar Barca (c. 270 - 228 CC). Ef oedd tad Hannibal.

Daeth i amlygrwydd yn y Rhyfel Pwnig Cyntaf yn erbyn Gweriniaeth Rhufain. Yn 247 CC. gwnaed ef yn gadfridog y fyddin yn Sicilia, oedd bron yn hollol yn nwylo'r Rhufeiniaid. Bu'n ymladd yno hyd 241 CC, pan wnaed cytundeb heddwch.

Pan ddychwelodd i ddinas Carthago, gwrthododd ei elynion gwleidyddol, dan arweiniaid Hanno Fawr, dalu i'w filwyr hur. Gwrthryfelodd y milwyr yn erbyn Carthago, ond llwyddodd Hamilcar i'w gorchfygu. Arweiniodd fyddin i Sbaen yn 236 CC, i geisio sefydly ymerodraeth newydd i gymeryd lle'r tiriogaethau roedd Carthago wedi eu colli yn y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Bu'n ymgyrchu yno am wyth mlynedd, gan feddiannu llawer o diriogaeth. Lladdwyd ef mewn brwydr yn 228 CC, a daeth ei fab-yng-nghyfraith, Hasdrubal Hardd, yn arweinydd y fyddin yn ei le. Pan lofruddiwyd Hasdrubal, daeth mab hynaf Hamilcar, Hannibal, yn arweinydd y fyddin. Roedd gan Hamilcar nifer o feibion eraill hefyd, Hasdrubal Barca, Hanno a Mago.

Yn ôl un hanes, ef a sefydlodd ddinas Barcino, Barcelona yn awr.