Enghraifft o'r canlynol | math o system anatomegol |
---|---|
Math | cyfundrefn o fewn bywydeg, system o organnau |
Yn cynnwys | celloedd-cof T |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Mewn anatomeg mae'r system imiwnedd yn hanfodol er mwyn amddiffyn y corff rhag clefydau, drwy adnabod a lladd pathogenau a chelloedd tiwmor. Gwaith y system yma ydy adnabod y gwahanol organebau sy'n ymosod ar y corff, megis y feirws, pryfaid parasytig ac ar adegau gall rhai gofio'r 'gelyn' sy'n ymosod; dyma sail brechu. Gan fod llawer o'r pathogenau hyn yn newid (yn esblygu) yn sydyn iawn, mae'r system imiwnedd weithiau'n cael ei ddrysu, gan ymosod ar y corff ei hun.
Mae'r system imiwnedd yn fecanwaith cymhleth a sensitif iawn. Mae ei swyddogaethau'n cynnwys cynhyrchu'r tymereddau uchel a elwir yn dwymyn, sydd hefyd yn rhan o'r ymgais i fynd i'r afael â haint, a chynhyrchu mwcws i faglu'r micro-organebau.
Yn anffodus, oherwydd ei bod mor gymhleth, gall weithiau weithredu'n anfanteisiol i'r corff, fel mewn adweithiau alergaidd a sioc anaffylactig ble mae'r system imiwnedd yn mynd i gyflwr goradweithio a all yn ei hun fygwth bywyd, hyd yn oed pan fod yr antigen ei hun yn ymddangos yn ddiberygl (er enghraifft antigenau cnau daear). Gall clefydau awtoimiwn, fel diabetes, ddigwydd pan fod y system imiwnedd yn trin proteinau arwyneb ar gorffgelloedd fel antigenau 'estron' yn amryfus. Yna mae'r system yn dechrau dinistrio’r celloedd hyn (Celloedd ynysig yn y pancreas yn achos diabetes math.[1]
Mae gan bron bob organeb ryw fath o system imiwnedd. Mae gan facteria system imiwnedd elfennol ar ffurf ensymau sy'n amddiffyn rhag heintiau firws. Esblygodd mecanweithiau imiwnedd sylfaenol eraill mewn planhigion ac anifeiliaid hynafol ac maent yn aros yn eu disgynyddion modern. Mae'r mecanweithiau hyn yn cynnwys ffagocytosis, peptidau gwrthficrobaidd a elwir yn amddiffynfeydd, a'r system ategu. Mae gan rai fertebratau, gan gynnwys bodau dynol, fecanweithiau amddiffyn gan gynnwys y gallu i addasu i adnabod pathogenau yn fwy effeithlon. Mae imiwnedd addasol (neu gaffaeledig) yn Crea'r imiwnedd addasol hwn gof imiwnolegol sy'n arwain at ymateb gwell yn y dyfodol â'r un pathogen hwnnw. Y broses hon o imiwnedd caffaeledig yw sail brechu.
Gall camweithredu'r system imiwnedd achosi clefydau hunanimiwn, clefydau llidiol a chanser. Mae diffyg imiwnedd yn digwydd pan fo'r system imiwnedd yn llai gweithgar nag arfer, gan arwain at heintiau a all fygwth bywyd. Gall hefyd fod yn ganlyniad i glefyd genetig fel diffyg imiwnedd cyfun difrifol, cyflyrau caffaeledig fel HIV / AIDS, neu ddefnyddio meddyginiaeth gwrthimiwnedd. Mae otoimiwnedd yn deillio o system imiwnedd orfywiog sy'n ymosod ar feinweoedd normal fel pe baent yn organebau estron. Mae clefydau hunanimiwn cyffredin yn cynnwys thyroiditis Hashimoto, arthritis gwynegol, diabetes mellitus math 1, a lupus erythematosus systemig. Mae imiwnoleg yn ymdrin ag astudio pob agwedd ar y system imiwnedd.
|accessdate=
(help)