| Enghraifft o'r canlynol | gwaith llenyddol, gwaith ysgrifenedig  |
|---|---|
| Awdur | Marion Eames |
| Iaith | Saesneg, Cymraeg |
| Dyddiad cyhoeddi | 1969 |
Nofel hanesyddol gan Marion Eames yw Y Stafell Ddirgel. Mae'r nofel wedi'i lleoli yn rhannol yn ardal Dolgellau yn yr 17g. Fe'i cyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1969.
Mae'r nofel yn ymdrin â'r erlid a fu ar y Crynwyr yn dilyn dyfodiad Siarl II ar orsedd Lloegr. Mae'r nofel yn dechrau ym 1672, deuddeng mlynedd wedi'r Adferiad. Dilyniant i'r Y Stafell Ddirgel yw Y Rhandir Mwyn. Yn y nofel honno disgrifir helyntion y Cymry ar ôl iddynt ymfudo i Pennsylvania yn America gan obeithio osgoi'r erlid a fu arnynt yng Nghymru.
Daw Rowland Ellis, prif gymeriad y nofel, yn Grynwr o ganlyniad i ddylanwad cymydog ond nid yw ei wraig o'r un farn ag ef. Yn dilyn ei marwolaeth hi, mae'n ailbriodi ei gyfnither, sy'n cydymdeimlo ag achos y Crynwyr. Fe'u bradychir i'r awdurdodau gan un o gyn-weision ei fferm a theflir Ellis a'i gyd-grynwyr i'r carchar a'u dedfrydu i farwolaeth. Fe'u rhyddheir ar ôl ymyrraeth uniongyrchol y brenin, a phenderfynant ymfudo i America am fywyd gwell.