Hard disk

Hårddisk: 20 Mb ra destpêkeno héta Terabyte (TB) 20.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 Byte = 1024 GB. Zaf rew gürweyeno u malê bar kerdenı niyo. Yani HD kompitori dı sabito.

O kı en vêşi gürwera hézkeno, hémal u narkomanê gürweyo hard ju kompitori dı hard disk o. Pilqakê kı zerey hard diski dı bı süréta (kı merdım nêşeno bıvino) doş benê, çıçax kompitor serdıro u gürweyeno o zi doş beno. Nêy pilaqi uni ca biyê kı 1000 fınê zi fire nêdano. Dergeyda serey wenden u nuştenı. Qılaweya pilaqa zeydê muyê serey ju merdımêno.

Pilaqi, letey bini mühimi ju bê hawa qütiyê metali miyanê hard diski dı nımıteyo. Qandê kı nêy letey u pilaqi hésar (ğesar) nêvinê. Heger ju toz (kı merdım bı çıme nêvineno) şeno hard diski dı puç kero (HD-krasch).

Bınê HD dı ju qertê kretzi esto u êy rê vanê (qertê mantıqi). No qertı komando kontrol qertê HD ra gêno u no zi dıma kontrolê OS (operating system) ravêreno. Qertê kretzi HD zi kontrolê pilaqan keno ka êyê raşt u bı daimi süréta doş benê.

Pilaqi zerey HD dı 8 qat bi filmê magnetika gıroteyo. Qılaweya nêy magnetik filmi 0,1 milyonê milimetreyo. Kapasitey HD pilaqa sero. Vêşi pilaqi beno vêşi mezgı.

Mekanizmayê ê serey wendenı/nuştenı pilaqan serdı gêyreno ga ga şino verni ga ga şino pey. Yani serdı pilaqan dı her tım gêyreno. Qandê kı ser nêy pilaqan dı ray estê u nêy rayan ser dı enfermasyon arê benê.

Her pilaqi ser dı, dı (2) hébi serey estê ju qandê wendenı u ê dıdını zi qandê nuşteno. Çıçax proxramê kompitorê ma OS’i komandoyê wenden u nuştenı dano, OS zi komando dano qertê kontrolê HD u o zi bı rayê kretzi emır dano qertê mantıqi u vano FAT’ê (file alloccation table) hewanı biya tiya. OS miyanê FAT’i dı enfermasyoni waneno u ka kamcin kluster miyan dı nêy enfermasyoni estê yan zi qeyıd bê.