C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
Las Vegas (a s lèś /lɑːs ˈveɪɡəs/ in ingléś) l'è na sità di Stat Unî ad sincsènt-utantamìla abitànt a 'l incìrca, sèntar più impurtànt dal stat dal Nevàda. La s cata in dla cuntèa 'd Clark e 'l sò nóm in spagnōl a vōl dir “I prâ”.
Al sò clima 'l è deśèrtic parchè Las Vegas la s cata in dal deśèrt ad Mojave. Al sò teritòri 'l è acsè séc e predóś ma in sità al vérd e 'l funtàni i n màncan minga c'n un grand strasinamènt 'd àqua. Invéci da 'l punt ad vista energètic l'è na sità mudèl parchè la la tōś al 100% da fònt arnuvàbili[1] e 'l è méj acsè parchè l'è impìsa cum a Nadâł 365 dè 'l an. Al méś più fréd 'l è Dicémbar in du a gh'è na temperadùra mèdia 'd 8,7 grâd méntar qvél più cald 'l è Luj c'n i sò 33,6 grâd (ch'i pàsan però i 40 cun la màsima ma a s è rivâ anc a 47,2).
L'è da spés arcuràda p'r al sò scutmàj ad Sin City ("Sità dal pcâ" o "Sità dal visi") parchè chè al śōg 'd aśàrd 'l è ligaliśâ, gl'alcòlig i s càtan dapartùt durànt tut al dè e a gh'è un fitùm ad spetàcui p'r adûlt anc se la prustitusiòṅ l'è pruibìda.
La sò ecunumìa la ciàpa dimóndi, dagnóra tut, da 'l turìśum, la sità l'è pîna 'd sèntar cungrès, 'd hutèl, ad sèntar cumersài (al cómpri i vànan fòrt chè) e 'd caśinò, al prim tirâ sù c'n al nóm ad Flamingo in dal 1946 p'r al criminàł Bugsy Siegel. Fra qvéi più impurtànt a 'rcurdém al Bellagio (ispirâ a 'l vili su 'l lâg ad Còm cun di spetàcui dal Cirque du Soleil), al Caesars Palace (ch'l arcòrda i tèmp di rumàṅ antîg), 'l Excalibur Hotel and Casino (fat a la manéra di castèi dal Mèdi éṿ), al Luxor Hotel in stîl egisiàṅ, al Mandalay Bay Resort and Casino (ch'al gh'à 'n aquàri ad pés trupicài a 'l intéran e dal vedràdi duràdi), al MGM Grand Las Vegas dla Metro-Goldwyn-Mayer, al New York-New York Hotel & Casino (ch'al gh'à na statṿa dla libertà e dal muntàgni rusi), al Paris Las Vegas (cun di atmusféri dal rumanticìśum ad Parì), al Planet Hollywood Resort and Casino (tut al cambri i arcòrd'n un film e dal vòlti a gh'è la Britney Spears ch'la gh canta), al Treasure Island Hotel and Casino (cun dal batàj navàli e casi a 'l teśôr), The Venetian (cun na ricustrusiòṅ ad Venèsia e si sò canài) e 'l The Mirage (vèrt in dal 1989 e custâ 630 migliòṅ ad dòlar, al gh'à anc un vulcàṅ artifisiàł).
Dimóndi film e séri televiśìvi i èṅ stadi giràdi chè cuma Agente 007 - Una cascata di diamanti, Bugsy, Casino, Con Air, Hostel 3, Le regole del gioco, Notte brava a Las Vegas, Ocean's Eleven - Fate il vostro gioco, Ocean's Twelve, Ocean's Thirteen, Paura e delirio a Las Vegas, Rain Man, Una notte da leoni, Una notte da leoni 3 e Via da Las Vegas.
La sità l'è anc famóśa parchè chè a s pōl spuśar-'s e divìd'r-'s in quàt'r e quàt'r òt parchè la burocrasìa l'è arbasàda dimóndi, p'r i furastēr i dmandàn sōl n'autosertificasiòṅ in du a s diś ch'a s è put, véduv o divursiâ. A Las Vegas a n gh'è minga da far di eśàm mèdag, cum in dal rèst di Stat Unî, e 'l è abàsta far la dmanda soquànti óri prima dal matrimòni. A gh'è di pachét „tut dèntar“ ch'i śibìs'n a i cliènt tut qvél ch'a gh vōl: vōl in aparéć, preparasiòṅ dal carti, hutèl p'r i spóś e par gl'òspit, vistî e urganiśasiòṅ dla serimògna. I matrimòni e i divòrsi fat a Las Vegas i èṅ vàlid anc in Itàglia ma a gh'è da far-al validàr a pagamènt da 'l Vice Cunsulâ Unuràri itagliàṅ ch'al gh'à 'l ufìsi in sità o anc in cumùṅ in Itàglia ma a gh'è da métar-'g un tìmbar.
Da 'l 2011 la sò sìndiga l'è la demucràtica Carolyn Goodman.