Fajro

Torĉoflamo.
Eksterhejma fajro uzante lignon, nome ŝtiparo.
Brulo kaj malbrulo de amaso el lignaĵoj.
La fajromapo montras la lokojn de aktivaj brulofajroj (incendioj) tra la tuta mondo en monata tempoperiodo, bazita sur observoj el la Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS) de la tersatelito de NASA. La koloroj estas bazitaj sur kalkulo de la nombro (ne de grando) de fajroj observitaj en areo de 1,000 km². Blankaj pikseloj montras la altan pinton de la kalkulo — tiom multaj kiom ĝis 100 fajroj en areo de 1,000 km² tage. Flavaj pikseloj montras tiom multajn kiom ĝis 10 fajroj, oranĝaj montras tiom multajn kiom ĝis 5 fajroj, kaj ruĝaj areoj tiom multajn kiom ĝis 1 fajro tage.

Fajro estas fenomeno konsistanta en brulkonsumado de diversaj substancoj, kun produktado de lumo kaj varmo, krom de aliaj reagoproduktaĵoj.[1] Kemie, ĝi estas rapida oksida reago nome brulo de ia materialo. Por havi fajron oni devas miksi oksidigontan kaj oksidigotan kemiaĵojn, kaj poste enmeti sufiĉe da energio por komenci ĝin - sed poste ĝi faras sian propran energion por daŭrigi sin. Pli malrapidaj oksidigaj procezoj kiaj rustiĝadodigestado ne estas inkluditaj en tiu difino.

Fajro en ties plej oftaj formoj povas rezulti en incendio, kio havas la eblon okazigi fizikan damaĝon pere de brulo. Fajro estas grava procezo kiu tuŝas ekologiajn sistemojn tra la tuta mondo. La pozitivaj efikoj de fajro estas stimulado de la kresko kaj eltenado de variaj ekologiaj sistemoj. Fajro estis uzataj de homoj por kuirado, generado de varmo, lumo, signalado, kaj elpelado de diversaj forigendaĵoj, ĉu nedezirata bestaro, fiplantaro, neutilaj instalaĵoj ktp. La negativaj efikoj de fajro estas akcidentoj al vivo kaj posedaĵoj, atmosfera poluado, kaj akvo malpurigo.[2] Se fajro movas protektan vegetaĵaron, forta pluvo povas konduki al pliigo de la grunderozio pro akvo.[3] Ankaŭ, kiam la vegetaĵaro estas bruligita, la nitrogeno kiun ĝi enhavas estas liberigita en la atmosferon, malkiel elementoj kiaj la kalio kaj la fosforo kiuj restas en cindroj kaj estas rapide reuzataj en la grundon. Tiu perdo de nitrogeno okazigita de fajro produktas longdaŭran malpliigon en la fekundeco de la grundo, kiu nur malrapide rekuperiĝas kiel nitrogeno kiam ĝi estas "fiksita" el la atmosfero pere de lumo kaj de guŝplantoj kiaj trifolio.

  1. (Novembro 2009) “Glossary of Wildland Fire Terminology”. Alirita 2008-12-18.. 
  2. Lentile, et al., 319
  3. Morris, S. E. and Moses, T. A. (1987), Forest Fire and the Natural Soil Erosion Regime in the Colorado Front Range. Annals of the Association of American Geographers, 77: 245–254

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy