Kalisto (luno)

Kalisto
Kalistoo
Proprecoj de la orbito
Granda duonakso 1 882 700 km[1]
Periapsido – Apoapsido 1 869 000 – 1 897 000 km
Discentreco 0,0074
Orbita inklinacio 0,192 [1]°


Sidera periodo 16,6890184 tagoj[1]
Meza cirkulrapido 8,204 km/s
Fizikaj proprecoj
Kategorio Satelito de Jupitero
Meza diametro 4821 km
Maso 1,0759 × 1023[1] kg
Meza Denso 1,8344[1] g/cm³
Ekvatora falakcelo je surfaco 0,126 (Tero = 1) m/s²
Fuĝrapido 2,440 km/s
Rotacia periodo 16,6890184 d (sinkrona)
Inklinacio de la rotacia akso
Albedo 0,22
Absoluta magnitudo -1,0
Proprecoj de la atmosfero
Temperaturo surfaca
min. – meza – maks.
80 K - 134 K - 165 K
Ĉefaj komponantoj

molekula oksigeno, karbondioksido (7,5 pbar)

Historio kaj alioj
Malkovrinto Galilejo kaj Marius[2]
Malkovrinta dato 7-a de januaro 1610[2]
vdr

Kalisto (J IV Callisto) estas la oka plej proksima satelito de Jupitero, eltrovita en 1610 de Galilejo kun la aliaj galilejaj satelitoj. Ĝi estas la tria plej granda satelito en la Sunsistemo, proksimume same granda al la planedo Merkuro.

Kalisto komponiĝas ĉirkaŭ egalparte el roko kaj glacio. Ĉar la varmigo pro tajda forto estas feblega, la luno estus malmulte diferenciĝinta. Esploroj faritaj helpe'de la kosmosondilo Galileo elmontris, ke Kalisto havas malgrandan kernon el silikatoj kaj oceanon da likva akvo je pli ol cent kilometroj sub la surfaco de la luno, en kiu ne estas malebla ke ekzistus formo de ekstertera vivo.

La surfaco de Kalisto estas tre malnova, kovrita de krateroj kaj montras nenian spuron de platotektoniko. La surfaco de Kalisto estas malpi afektata de la Jupitera magnetosfero ol la aliaj satelitoj, ĉar ĝi estas pli malproksima de la palnedo. Ĝi havas tre maldensan atmosferon, konsistantan el karbona dioksido kaj oksigeno, kaj jonosferon.

Kalisto estis studata de pluraj kosmsondiloj,: Pioneer 10, Pioneer 11 ,Galileo kaj Cassini. Tiu satelito estis longtempe rigardita, kiel unu el la plej bona loko de instalo de bazo por esplori la Jupiteran lunaron.

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Gvido pri la jupiteraj satelitoj
    Jovian Satellite Fact Sheet (Datumoj pri la jupiteraj satelitoj)
    Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
  2. 2,0 2,1 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy