Kategoria imperativo

Kategoria imperativo estas esprimo de Immanuel Kant el kiu kaj ĉirkaŭ kiu li konstruis la moralan sistemon de sia filozofio. Anoncita unufoje en 1785 en lia verko “La fondado de metafiziko de la moroj”, la esprimo-koncepto estos reprenita en aliaj samaŭtoraj verkoj temantaj pri etiko-moralo. Kritikita plurflanke, tiu nocio estis studita kaj plielaborita ĉe diversaj filozofoj.

La imperativo estas precipe konata laŭ tri formuloj per kiuj la aŭtoro ĝin prezentis.

• «Agu tiamaniere ke vi traktu la homaron, kaj en via persono kaj en tiu de ĉiu ajn, ĉiam kiel celo, kaj neniam kiel ilo” ^[1]»,
• «Agu laŭ maniero kiu povas samtempe sin transformis al universala leĝo ^[2]»,
• «Agu laŭ kondutnormoj kiuj povu samtempe estis mem konsideritaj objekto de la universalaj leĝoj de la naturo.^[3]».

Malgraŭ la diversaj formuladoj, el ili aperas ke la morala kategoria imperativo estas unika.

1. ↑ Fondado de la Metafiziko de la moroj en Metafiziko de la moroj, I.
2. ↑ Op. cit., p. 118
3. ↑ Op. cit. p. 119.