Ama kuraia

Ama kuraia
Jatorria
Egilea(k)	Bertolt Brecht
Sorrera-urtea	1938
Argitaratze-data	1949
Estreinaldi-data	1941eko apirilaren 19a
Izenburua	Mutter Courage und ihre Kinder, Mother Courage and her children, Majka Hrabrost, Äiti Peloto[n] ja hänen lapsensa, Mati Korajža in njeni otroci, Carrar Ana'nın tüfekleri, Ē mana koyragio kaita paixdio, La Courage i els sus fills, Ima Courage wijeladeha, Izbrannoe, Kimotta-okkā-to-sono-kodomotachi, Matinka Kuraž ta i͏̈i͏̈ dity, Kurázsi mama és gyermekei, Madre Coraggio e i suoi figli, Madre Coraje, Majka Courage i njezina djeca, Majka Hrabrost i nejzinite deca, Yong qi ma ma, Ne͏̈na Kurae͏̈ dhe fe͏̈mije͏̈t e saj, Nai coraxe e máis os seus fillos, Mata Dheesaie ahi titschi mule, Matka Courage i jej dzieci, Matka Guráž, Matka Kuráž a její děti, Mère Courage, Mėtuša Kuraž ši kopiij ej, Moeder Courage en haar kinderen, Mor Courage och hennes barn, Mor Courage og barna hennes, Motušė Kuraž eta Mutter Courage og hendes børn
Jatorrizko herrialdea	Alemania
Ezaugarriak
Genero artistikoa	Antzerki epikoa eta drama
Hizkuntza	alemana
Fikzioa
ikusi Clerk (en) , Young Soldier (en) , Older Soldier (en) , Peasant (en) , Peasant Woman (en) , Young Man (en) , Old Woman (en) , Another Peasant (en) , Another Peasant Woman (en) , Lieutenant (en) , Old Colonel (en) , Sergeant (en) , Another Sergeant (en) , Man with the Bandage (en) , Swedish Commander (en) , Cook (en) , Chaplain (en) , Yvette Pottier (en) , Recruiting Officer (en) , Schweizerkas (en) , Eilif (en) , Kattrin (en) eta Mother Courage (en)
Argumentu nagusia	Hogeita Hamar Urteko Gerra eta gerra

Ama Kuraia edo Ama Kuraia eta bere seme-alabak (alemanez: Mutter Courage und ihre Kinder) Bertolt Brecht idazleak 1939an argitaratu zuen antzezlana da. Bertolt Brecht antzerkigilearen obrarik ezagunenetako bat da eta XX. mendeko gerraren aurkako obra nagusia da. 2019an Kepa Errastik euskaratu zuen eta Arriaga antzokiak ekoiztu zuen. Antzokiaren denboraldiko ekoizpen propio nagusia izan zen pieza, eta, horregatik, hamahiru aktoreko lantaldea izan zuen bere esanetara zuzendariak.^{[1] [2][3]}

Ama Kuraia eta bere seme-alabak (Mutter Courage und ihre Kinder) Bertolt Brecht-en antzerkian funtsezko pieza da, eta Paul Dessauren musika gehitu zitzaion 1949ko Berlingo bertsiorako.

• 
  Bertol Brecht
• 
  Therese Giehse 1966

1933an nazien Alemaniatik ihes egin ondoren, Brecht-ek bost astetan idatzi zuen lana Lindingo uhartean, Suedian, 1939an, Finlandiara eta Amerikako Estatu Batuetara Errusiatik ihes egin aurretik. Obra Zurichen estreinatu zen 1941ean, Therese Giehseren aktorearen eskutik. [1] Brecht-ek berrikusi, ekoitzi eta zuzendu zuen 1949an Berliner Ensemble-rentzat, berak Helene Weigel-ekin, bigarren emaztearekin, sortu zuena. Peter Palitzschek 1961ean zuzendu zuen izen bereko filmean ere izan zen protagonista.

Munduan, Brecht-en eta alemaniar antzerkiaren lorpen handienetakotzat hartzen da obra hau, eta mundu osoko herrialde guztietara heldu da. Besteak beste hauetara: Londres, Glasgow, New York, San Francisco, Paris, Viena, Cologne, Bochum, Slovenia. Bogota, Argentina, (Buenos Aitres (1954 Uruguai, Mexiko, Uganda, Kolonbia (Medellín) eta Costa Rica. Katalanera itzuli izan da, 1976an Jordi Voltasek lehen aldiz, eta bigarren aldi batean Feliu Formosak 2001ean.

Zinemako eta antzerkiko aktore garrantzitsuek interpretatu dute, besteak beste, hauek: Gisela May, Ursula von Reibnitz (1964, Köln), Elisabeth Orth, Simone Signoret, Judy Winter, Dorothea Neff (Viena, 1963), Angela Winkler, Hanna Schygulla, Maria Bill (Viena), Joan Littlewoods (Londres, 1956), Glenda Jackson, Judi Dench (1984), Liv Ullmann (Oslo), Maddalena Crippa (Milà) i a Nova York per Meryl Streep(2005), Alejandra Boero (1954, Buenos Aires), China Zorrilla (Montevideo, 1958), Canal Lincovsky (1989, Buenos Aires), Amelia de la Torre (1966, Madril), Mary Carrillo (1969, Valladolid), Rosa María Sardá (1986),Ione Irazabal (Bilbo, 2020 euskaraz) eta Itziar Lazkanok (Bilbo, 2020, gazteleraz).

1. ↑ Astiz, Iñigo. «Brechten 'Ama kuraia' euskaraz taularatuko du Arriaga antzokiak» Berria (Noiz kontsultatua: 2021-03-14).
2. ↑ Antzokia, Teatro Arriaga. «Ama kuraia» Teatro Arriaga Antzokia (Noiz kontsultatua: 2021-03-15).
3. ↑ Ereñaga, Amaia. (2020). «Bertolt Brecht-en tokiko «Ama Kuraia» indartsuaren alde apustua egin du Arriaga antzokiak» naiz: (Noiz kontsultatua: 2021-03-15).