Arbendolondo

Arbendolondo
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Rosales
Familia	Rosaceae
Leinua	Amygdaleae
Generoa	Prunus
Espeziea	Prunus amygdalus (Mill.) D.A.Webb
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	arbendol, almond oil (en) eta almond tree wood (en)

Arbendolondoa (baita ere arbendol, arbendolatze) da zuhaitz hosto erorkorra, (Prunus (Amygdalus) dulcis) Rosaceae familiakoa. Haren hazia arbendola da, fruitu lehor oso estimatua.

Hego Euskal Herrian almendrondo esan ohi zaio (baita ere almendra, almendroi; fruituari, almendra). Ipar Euskal Herrian, berriz, amandaondo (baita ere amanda eta amandatze; fruituari, amanda).

10 metroko altuera edukitzera irits daiteke. Zurtoin lisoa dauka, berdea eta marroia gaztea denean eta zartatua, ezkatatsua eta grisaxka zahartzen denean. Hosto sinpleak dauzka, lantza-formakoak, luzeak, estuak eta mutur zorrotzekoak, 7-12 cm-ko luzerakoak eta berde biziak, ertz oxkarratu edo horzdunak. Loreak bakarka edo 2-4 aleko taldeetan ekoizten ditu; pentameroak dira, bost sepalodunak eta bost petalodunak, zuritik arrosara joan daitezkeen koloretakoak, 3-5 cm-ko diametrokoak. Haziak 3-6 cm luze dira, drupa motakoak, exokarpo eta mesokarpo zaildunak eta endokarpo gogordunak, oblongoak, elipsoidalak, haragi lehorrekoak, ilupadunak, berdeak, dehiszenteak. 9 hilabete behar dute heldutasunera iristeko.

Fruta-arbola hau eskualde beroetan hazten da, ez baitu hotza ongi jasaten. Arbendolondo gehienak lehorreko lurretan landatzen dira, lurzoru aske eta hareatsuetan.