Azatioprina

Azatioprina
Formula kimikoa	C9H7N7O2S
SMILES kanonikoa	[N+(=O)[O-]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView	[N+(=O)[O-] 3D eredua]
Konposizioa	Nitrogeno, oxigeno eta karbono
Mota	nucleoside analogue (en) , purines (en) eta thiopurine (en)
Masa molekularra	277,038193 Da
Erabilera
Konposatu aktiboa	Azasan (en) eta Imuran (en)
Tratatzen du	Ultzeradun kolitis, Artritis erreumatoide, lupus eritematoso sistemikoa, esklerosi anizkoitz, Gaixotasun autoimmune, autoimmune thrombocytopenic purpura (en) , Crohn's colitis (en) , Miastenia gravis, Hepatitis autoimmune eta Crohn gaitza
Interakzioak	olsalazine (en) , Sulfasalazine (en) , alopurinol, alopurinol, alopurinol, alopurinol eta Warfarina
Elkarrekintza	Phosphoribosyl pyrophosphate amidotransferase (en)
Haurdunaldia	Australian pregnancy category D (en) eta US pregnancy category D (en)
Rola	DNA polymerase inhibitors (en) , disease-modifying antirheumatic drug (en) , Antimetabolito, antineoplastic antimetabolite (en) , Immunoezabatzaile, developmental toxicant (en) , kantzerigeno eta farmako esentzial
Identifikatzaileak
InChlKey	LMEKQMALGUDUQG-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	446-86-6
ChemSpider	2178
PubChem	2265
Reaxys	1225351
Gmelin	2948
ChEMBL	CHEMBL1542
ZVG	103837
EC zenbakia	207-175-4
ECHA	100.006.525
MeSH	D001379
RxNorm	1256
Human Metabolome Database	HMDB0015128
UNII	MRK240IY2L
NDF-RT	N0000147069
KEGG	C06837 eta D00238

Azatioprina botika immunosupresorea da, batez ere hainbat gaixotasun autoimmuneren tratamenduan erabiltzen dena. Profarmakoa da, hots, modu inaktiboan administratzen den substantzia, gorputzaren barruan aktibo bihurtzen dena. Egitura kimikoari dagokionez, tiopurinen taldeko molekula da: molekula horiek, era berean, purinen deribatuak dira.

Azatioprinak garrantzi historikoa du, errefusa ekiditeko erabilitako lehenengo immunosupresorea izan zelako, organoen transplanteetan ^{[1] [2]}. Gaur egun, aldiz, gutxi erabiltzen da horretarako, beste immunosupresore batzuek emaitza hobeak ematen dituztelako.

Botika hau MOEren "funtsezko botiken" zerrendan agertzen da ^[3].

Aho bidetik hartu ohi da. Maila gastrointestinalean ondo xurgatzen da, eta bertan bi osagaietan banatzen da: 6-merkaptopurina eta metilnitroimidazola. Lehena da farmako aktiboa, erantzun immunea moteltzen duena.

Crohn gaitza, ultzeradun kolitisa, esklerosi anizkoitza, hepatitis autoimmunea, artritis erreumatoide latzak, miastenia gravis edo lupus eritematosoaren tratamenduan, besteak beste, erabiltzen da, bakarrik edo kortikosteroideekin batera.

Bere jarduerari dagokionez, purinen sintesia inhibiltzen du, DNA eta RNAren sintesia eragotziz. Ez dira ondo ezagutzen horren ondorioak leukozitoen eta linfozitoen kopuruaren jaitsieran, baina zelula horien murrizketa eragiten dute ^[4].

Azatioprinaren erabilerak kontrol mediko zorrotz baten menpe egon behar du, dituen albo-ondorio ugariak direla eta. Tratamendu luzeek aregotu egiten baitute minbizi batzuen agerpenaren arriskua, batez ere ez-Hodgkin linfomak eta larruazaleko minbiziak.

1. ↑ Azathioprine The American Society of Health-System Pharmacists
2. ↑ Murray, J. E.; Merrill, J. P.; Harrison, J. H.; Wilson, R. E.; Dammin, G. J. «Prolonged Survival of Human-Kidney Homografts by Immunosuppressive Drug Therapy». New England Journal of Medicine, 268, 24, 1963, 1315–1323 orr.
3. ↑ WHO Model List of Essential Medicines World Health Organization, 23rd list, 2023
4. ↑ Azatioprina AEP, Asociación Española de Pediatría, 2021eko maiatza