Bigarren Intifada

Bigarren Intifada
Israel-Palestina Gatazka
Israeldar soldadu Nablusen 2002an
Data	2000ko irailaren 28a – 2005eko otsailaren 8a
Lekua	Israel eta Palestinako Lurraldeak
Emaitza	Matxinada amaiarazita
Gudulariak
Israel  Palestina
Buruzagiak
Ariel Sharon Avi Dichter Ehud Barak Shaul Mofaz Moshe Ya'alon Dan Halutz Gabi Ashkenazi PAE Yasser Arafat Mahmoud Abbas Marwan Barghouti Abu Ali Mustafa Ahmad Sa'adat Nayef Hawatmeh Hamas Ahmed Yasin Abdel Rantissi Khaled Mashaal Ismail Haniyeh Mohammed Deif Besteak Abd Al Aziz Awda Ramadan Shalah Jamal Abu Samhadana
Galerak
644–773 israeldar zibil 215–301 israeldar militar 3,179[1] 55 atzerritar

Al-Aqsako Intifada edo Bigarren Intifada (arabieraz: انتفاضة الأقصى‎ Intifāḍat al-ʾAqṣā; hebreeraz: אינתיפאדת אל-אקצה‎ Intifādat El-Aqtzah) deitzen zaio 2000ko irailaren 29tik aurrera Palestinan eta Israelen hasi zen indarkeria denboraldiari.^[2][3]

2000ko irailean, Camp Davideko Bakerako Goi-bileraren ondoren, Jerusalemen etorkizunari buruzko eztabaida betean, garai hartan Israelgo oposizioko buru zen Ariel Sharonek Arrokaren Kupula eta Al-Aqsako meskita bisitatu zituen Zisjordaniako segurtasun buruaren baimenarekin. Bisita hori probokazio larritzat hartu zuten palestinarrek, eta istilu batzuk eragin zituen haien eta segurtasun-indarren artean,nahiz eta oso larriak ez izan.^[4] Hala ere, hurrengo egunean, ostiraleko otoitzean eta bi herrien arteko tentsioa handitzen ari zela, ehunka gazte musulmanek Meskiten Zelaigunetik harrika egin zieten Erosten Harresiaren aurrean bildutako juduei. Israelgo Poliziak benetako sua erabiliz tiro egin zuen, zazpi palestinar hilez eta istiluak Jerusalemgo alde arabiar osoan hedatuz.^[5]

Erasoari eta bake prozesu gero eta hondatu eta korapilatsuagoari erantzuteko, Israelek ordu eta aste luzez askatu zituen lurraldeetako batzuk okupatu zituen berriro. Intifada honetan atentatu suizidak orokortzen hasi ziren. Eraso suizida hauen jomugak israeldar zibilak, merkataritza guneak, jatetxeak eta garraio publikoko sareak bezalako tokiak izan ziren, baita israeldar militarrak biltzen ziren tokiak ere, autobus geltokiak edo kuartelak adibidez.

Al-Aqsako Intifadak giza kostu handia izan zuen bi aldeentzat. Israelen aldetik, lurralde honetako historian baja gehien izan zituen hirugarren gatazka bihurtu zen, Sei Eguneko Gerra, Suezko Gerra, Libanoko lehen eta bigarren Gerra edo Higadura Gerra gaindituz. Palestinarren aldetik, hildakoen zati handi bat adingabeak izan ziren, eta horrez gain, azpiegitura asko suntsitu zituzten, Israelen banaketa harresia eraiki zuten eta hiri batzuk berrokupatu zituzten.

1. ↑ BBC. (2005-2-8). Intifada toll 2000-2005. .
2. ↑ (Ingelesez) Harel, Amos; Issacharoff, Avi. (2010-10-01). «Years of Rage» Haaretz (Noiz kontsultatua: 2020-05-04).
3. ↑ (Ingelesez) «Losing Faith in the Intifada» Los Angeles Times 2004-09-28 (Noiz kontsultatua: 2020-05-04).
4. ↑ «B'Tselem - Statistics - Fatalities» archive.is 2013-04-14 (Noiz kontsultatua: 2020-05-04).
5. ↑ «Sharm el-Sheikh Fact-Finding Committee - Report ("Mitchell Report")/Non-UN document (30 April 2001)» web.archive.org 2014-08-23 (Noiz kontsultatua: 2020-05-04).