Deba eta Zumaia arteko marearteko zabalgunea

Deba eta Zumaia arteko marearteko zabalgunea edo Deba-Zumaia flyscha euskal kostaldeko marearteko zabalgune bat da, flysch batean eratua, ingurune garrantzitsua bertako biodibertsitateagatik eta mundu mailako erreferentzia geologikoa izateagatik. Zortzi kilometrotako itsaslabar tartea du, eta hauek abrasio plataformez osaturiko oinarriak dituzte. Ekosistema hau elementu geologiko, paisajistiko eta natural bereziek osatzen dute. Bertako flyschak garrantzi geologiko handia du, bertan ondo ikus baitaiteke Paleozeno-Eozeno muga eta K-T muga. Paleozeno garaiaren zabalera osoa hoberen ikusten den munduko lekua izendatu zuen Nazioarteko Estratigrafia Batzordeak.^[1][2][3] Horretaz gain, dano-selandiar^[4] eta selando-thanetiar^[5] mugek ere bertan dute euren estratotipoa.^[2]

Deba eta Zumaia arteko itsasertza babestutako biotopoa da 2009tik, bere natur-balio handiarengatik. Babestutako gunea Debako Haitzandi eta Zumaiako Haitzabal tartean dago.

Historia geologikoan Euskal Herria urpean egon da. Momentu batean itsaso azpian zeuden harriak tolestu eta azaleratu egin ziren, eta gaur egun ikus daitekeen erliebea osatu zuten. Zerikusia du Pirinioetako mendilerroaren eraketarekin.

1. ↑ Altonaga, Kepa. (L.G. 2021). Iridioaren mintzoa : meteoritoa eta dinosauroen akabantza / Kepa Altonaga.. Pamiela Argitaletxea ISBN 978-84-9172-223-6. PMC 1260195314. (Noiz kontsultatua: 2022-12-07).
2. ↑ ^{a b} Turrau, Cristina. (2010-7-5). El 'flysch' de Zumaia ya es referente internacional de la historia de la Tierra. Diario Vasco (Noiz kontsultatua: 2011-1-31).
3. ↑ Mutiozabal, Aritz. (2007-06-21). Zumaiako 'flysch'-ari eman diote Paleozenoko estratipo izendapena nazioarteko adituek. Berria (Noiz kontsultatua: 2011-1-31).^{[Betiko hautsitako esteka]}
4. ↑ International Commission on Stratigraphy (ICS) CONSOLIDATED ANNUAL REPORT FOR 2007. ICS 2007-12-21, 199 or. (Noiz kontsultatua: 2011-1-31).: 61. orrialdea: The Danian/Selandian boundary will be placed at the base of the Itzurun Formation in the Zumaia section at San Telmo Beach.
5. ↑ International Commission on Stratigraphy (ICS) CONSOLIDATED ANNUAL REPORT FOR 2007. ICS 2007-12-21, 199 or. (Noiz kontsultatua: 2011-1-31).: 61. orrialdea: The Selandian/Thanetian will be placed at the base of magnetochron 26n in the same section.