Errioxa Iberiar penintsulako iparraldeko eskualde geografikoa da, Ebro ibaiaren arrokoa. Tirón ibaiaren ekialdean eta Alhama ibaiaren mendebaldean dauden haran guztiak hartzen ditu, Toloño edo Kantabria mendilerroaren hegoaldeko lurraldeekin batera.
Erdi Aroan, eremu euskalduna zen, eta gaur egun Ebro ibaiaren iparraldean dagoen zatia Euskal Herriaren zati da.[1] Historiari dagokionez, Nafarroako lurraldeari lotuta egon da beti, lehenik eta behin Iruñeko Erresuma zenean, eta Erdi Aroaren amaieran Ebroren iparraldeko zatiak Nafarroako Sonsierra osatzen zuenean.[2] Aro honetan, hainbat erakunde politiko eta elizako Errioxako entitate ezberdinak egon ziren. Hauek ziren Errioxako merindadea, Errioxako korrejimendua eta Errioxako artziprestazgoa. XVIII. mendearen amaieran, Fuenmayoren Errioxako Errege Gizarte Ekonomikoa sortu zen. Aipatutako elkarteak, XIX. mendearen hasieran, Errioxaren instituzionalizazio politikoa eskatu hasi zen probintzia gisa. Hau 1822. urtean lortu zen, nahiz eta Logroñoko probintziaren izenarekin izan. Probintzia hau kendu eta gero berriro ezarri zen 1833. urtean, nahiz eta lurralde txiki batzuk moztuta izan.[3]
Gaur egun, lau entitate politikotan banatzen da, hedadura handienetik txikienera: Errioxako Autonomia Erkidegoa, Arabako Lurralde Historikoa (Arabako Errioxa), Burgosko probintzia (Burgosko Errioxa) eta Nafarroako Foru Komunitatea (Meanuri).[4]
- ↑ Nabarralde. (2011-03-07). «Euskara Errioxan» Nabarralde (Noiz kontsultatua: 2024-07-12).
- ↑ García Fernández, Ernesto. (2007). «Fiscalidad, demografía y sociedad en la Sonsierra en torno a 1427: Las fronteras meridionales del Reino de Navarra con La Rioja Castellana» BROCAR (Valladolid) 31: 333-367..
- ↑ Abad León, Felipe. (1980). La Rioja, provincia y región de España. Ochoa ISBN 978-84-7359-088-4. (Noiz kontsultatua: 2024-07-12).
- ↑ García Prado, Justiniano. (1952). La Rioja, como región geográfica. ISSN 0210-8550..