Eurasia

Eurasia
Azalera54.759.000 km²
Biztanleria4.620.000.000 bizt. (2010)
Biztanle-dentsitatea84 bizt/km²
Jentilizioeurasiar
Herrialdeak92
Dependentziak9
Estaturik gabeko nazioak8
Hizkuntzaktxinera, errusiera, ingeles, frantses eta beste asko
Ordu-eremuakUTC-UTC+12
Hiri nagusiakTokio, Mosku, Seul, Mumbai, Shangai

Eurasia Lurreko eremu kontinental handiena da, Europa eta Asia osoa hartzen dituena.[1][2] Batez ere iparraldeko eta ekialdeko hemisferioetan, Britainiar Uharteetatik eta Iberiar Penintsulatik mendebaldera zabaltzen da, eta Japoniako artxipelagoraino ekialdean. Ozeano Atlantikoak eta Afrikak (mendebaldean), Ozeano Bareak (ekialdean), Ozeano Artikoak (iparraldean) eta Afrikak, Mediterraneo itsasoak eta Indiako Ozeanoak (hegoaldean) inguratzen dute masa kontinentala.[3] Europa eta Asiaren arteko banaketa, bi kontinente bezala, eraikuntza sozial historikoa da, muga asko lurraren gainean baitaude; hala, munduko leku batzuetan, Eurasia da Lurreko sei, bost edo lau kontinenteetako handiena.[2] Geologian, Eurasia askotan megabloe zurrun bakartzat hartzen da. Hala ere, Eurasiaren zurruntasuna datu paleomagnetikoetatik abiatuta zalantzagarria da.[4][5]

Eurasiak 55.000.000 km2 inguru hartzen ditu, edo Lurreko azalera osoaren % 36,2 inguru; eta munduko herrialde handienaren, Errusiaren, etxea da. Lur-masak 5 mila milioi pertsona baino gehiago ditu, hau da, giza populazioaren % 70 inguru. Gizakiak lehen aldiz ezarri ziren Eurasian duela 60.000 eta 125.000 urte bitartean. Irla garrantzitsu batzuk, hala nola Britainia Handia, Islandia, Irlanda eta Sri Lanka, Japonia, Filipinak eta Indonesiako gehiengoa, sarritan Eurasiako herri-definizioan sartzen dira, inguruko lurretik bereizita egon arren.

Geografo batzuen arabera, Eurasia kontinente bakarra da.[2]. Europa eta Asia kontinente ezberdin gisa kontzeptuak antzina-antzinakoak dira, eta haien mugak geologikoki arbitrarioak dira eta historian zehar noizbehinka aldatu izan dira. Eurasia Afrikarekin lotuta dago Suezko Kanalean, eta Eurasia, batzuetan, Afrikarekin konbinatzen da, Afro-Eurasia izeneko Lurraren masa handiena egiteko. Lurreko masa handia eta latitude-desberdintasunak direla eta, Eurasiak klima mota guztiak erakusten ditu Köppen sailkapenaren pean, tenperatura bero eta hotzeko, prezipitazio handiko eta txikiko eta hainbat ekosistema-mota barne.

  1. Nield, Ted. «Continental Divide» Geological Society.
  2. a b c How many continents are there?. National Geographic Society.
  3. What is Eurasia?. geography.about.com.
  4. Pavlov, V.E.. (2012). «Siberian Paleomagnetic Data and the Problem of Rigidity of the Northern Eurasian Continent in the Post Paleozoic» Izvestiya, Physics of the Solid Earth 48 (9–10): 721–737.  doi:10.1134/S1069351312080022. Bibcode2012IzPSE..48..721P..
  5. Li, Yong-Xiang; Shu, Liangshu; Wen, Bin; Yang, Zhenyu; Ali, Jason R.. (1 September 2013). «Magnetic inclination shallowing problem and the issue of Eurasia's rigidity: insights following a palaeomagnetic study of upper Cretaceous basalts and redbeds from SE China» Geophysical Journal International 194 (3): 1374–1389.  doi:10.1093/gji/ggt181. ISSN 0956-540X. Bibcode2013GeoJI.194.1374L..

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy