Frankfurteko eskola

Max Horkheimer (aurrean ezkerrean), Theodor Adorno (aurrean eskuinean), eta Jürgen Habermas (atzean eskuinean), 1965an Heidelbergen.

Frankfurteko eskola[1] (alemanez: Frankfurter Schule) hainbat pentsalarik garatu zuten teoria sozial eta filosofiko neo-marxista defendatu zuen pentsaera eskola bat da, Frankfurteko Gizarte Ikerkuntzaren Institutuarekin (alemanez: Das Institut für Sozialforschung) lotua zegoena, Frankfurteko Goethe Unibertsitateko Gizarte Ikerkuntzako Institutuarekin. Weimarko Errepublikan Europako gerren arteko garaian sortua, 1923an sortua, Frankfurteko eskolaren lehen belaunaldia XX. mendeko 30eko hamarkadako sistema sozio-ekonomiko garaikideekin pozik ez zeuden intelektualek osatu zuten, zenbait akademikok eta disidente politikok osatu zuten. Garai haietan boladan zeuden sistema sozio-ekonomiko nagusiak hauek ziren: garai hartako kapitalismoa defendatzen zuen liberalismoa eta ezker-eskuinetik zetozen kritikak: komunismoa eta faxismoa.

Frankfurteko teorikoek defendatu zuten garai hartako teoria sozialak ez zirela gai azaltzeko XX. mendeko gizarte kapitalista liberalen zatiketa politiko nahasia eta politika erreakzionario eta autoritarioak, nazionalsozialismoa kasu. Marxismoa-leninismoa gizarte-antolaketarako sistema filosofikoki zurrun gisa ere kritikatzen zuten Frankfurteko eskolako ikerketa kritiko-teorikoek. Garapen sozialaren bide hobeak bilatzen zituzten. Eskolako kideak batzen zituena giza emantzipazioaren proiektuarekiko konpromiso partekatua zen, teorikoki tradizio marxistaren, psikoanalisiren eta ikerketa soziologikoaren sintesi enpirikoaren bidez bilatua.

Eskola honetako kideek iritzi ezberdinak izan zituzten arren, pentsalariek egitasmo intelektual bat partekatu zuten: intelektual batek gizarteari egin ziezaiokeen zerbitzurik ederrena marxismoaren aldeko aukera egitea zen. Horretarako, Gizarte Ikerkuntzaren Institutua sortu zuten, Friedrich Pollock eta Max Horkheimer izanik fundatzaileen artean. Beharrezkoa zen marxismoaren alde teorikoa errebisatzea, baina ondo egiteko independentzia politikoa, ekonomikoa eta finantzarioa behar zuten; hala nola arlo anitzeko diziplinak parte hartzea: filosofia, soziologia, historia, ekonomia, etab.

  1. EIMA: Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy