Hipertentsio

Hipertentsioa
Maila 1-eko hipertentsioa neurtzen duen esfigmomanometro bat
Deskribapena
Mota	gaixotasun baskularra, artery disease (en) , zantzu klinikoa, hypertension (en) eritasuna
Espezialitatea	familia-medikuntza hypertensiology (en)
Sortzen du	bihotz-gutxiegitasuna
Asoziazio genetikoa	Zerrenda LRRC7 (en) , MYO1D (en) , PAX5 (en) , HFE (en) , PLCE1 (en) , MOV10 (en) , SLC39A8 (en) , UMOD (en) , MSRA (en) , CACNB2 (en) , ATP2B1 (en) , ADRB1 (en) , AGTR1 (en) , CACNA1D (en) eta ACE (en)
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	valsartan (en) , cyclothiazide (en) , Benazepril, furosemida, nadolol (en) , carvedilol (en) , Hidroklorotiazida, fosinopril (en) , Nifedipino, Espironolaktona, Bisoprolol, terazosin (en) , prazosin (en) , verapamil (en) , Minoxidil, hydroflumethiazide (en) , penbutolol (en) , clonidine (en) , Hidralazina, indapamide (en) , Amlodipino, Erramipril, guanethidine (en) , propranolol (en) , diltiazem (en) , Lisinopril, azido etakriniko, carteolol (en) , trandolapril (en) , methyclothiazide (en) , mibefradil (en) , phentolamine (en) , irbesartan (en) , benzthiazide (en) , bumetanida, atenolol (en) , metolazone (en) , bendroflumethiazide (en) , pindolol (en) , triamterene (en) , esmolol (en) , guanadrel (en) , perindopril (en) , trichlormethiazide (en) , bepridil (en) , mecamylamine (en) , amiloride (en) , labetalol (en) , nicardipine (en) , isradipine (en) , quinapril (en) , phenoxybenzamine (en) , Olmesartan, deserpidine (en) , methyldopa (en) , felodipine (en) , doxazosin (en) , (S)-(−)-timolol (en) , polythiazide (en) , candesartan (en) , Enalapril, chlorothiazide (en) , quinethazone (en) , acebutolol (en) , erreserpina, guanfacine (en) , betaxolol (en) , (RS)-metoprolol (en) , moexipril (en) , (RS)-nisoldipine (en) , guanabenz (en) , losartan (en) , chlorthalidone (en) , eprosartan (en) , kaptopril, telmisartan (en) , clonidine hydrochloride (en) , Q10 koentzima, carteolol hydrochloride (en) , torasemida, sodio etakrinatoa, hydrochlorothiazide / spironolactone (en) , atenolol/chlorthalidone (en) , hydrochlorothiazide / triamterene (en) , Hydrochlorothiazide / Lisinopril (en) , candesartan / hydrochlorothiazide (en) , dabigatran etexilate (en) , hydrochlorothiazide / valsartan (en) , eplerenone (en) , aliskiren (en) , ezetimibe / simvastatin (en) , hydrochlorothiazide / losartan (en) , bisoprolol / hydrochlorothiazide (en) , amlodipine/benazepril (en) , amlodipine / atorvastatin (en) , rivaroxaban (en) , lisinopril dihydrate (en) , nebivolol (en) , amlodipine/valsartan (en) , telmisartan/hydrochlorothiazide (en) , irbesartan / hydrochlorothiazide (en) , Sacubitril/valsartan (en) eta enalapril / hydrochlorothiazide (en)
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	I10,I11,I12, I13,I15
GNS-9-MK	401
GNS-10	I10,I11,I12, I13,I15
GNS-9	401
OMIM	145500
DiseasesDB	6330
MedlinePlus	000468
eMedicine	med/1106 ped/1097 emerg/267
MeSH	D006973D006973
Disease Ontology ID	DOID:10763

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Hipertentsioa gaixotasun kronikoa da, non tentsio arteriala igotzen den balore normaletatik gora: 140 mmHg-tik (sistolikoa) eta 90 mmHg-etik (diastolikoa) gora.

Hipertentsioa lehen mailakoa edo bigarren mailakoa izan daiteke. Lehen kasua, arruntena izan ohi dena (kasuen %90-95), etiologia ezezagunekoa da, hau da, ez dira arrazoiak ezagutzen eta genetikoa dela onartzen da. Bestea aldiz, gaixotasun endokrino, baskular, giltzurrunekoek edo zenbait sendagaik eragindakoa da. Farmako hauen artean sinpatikomimetikoak, estrogenoak eta ziklosporina daude besteak beste.

Honetaz gain, hipertentsioa kontsultakoa edo haurdunaldikoa ere izan daiteke. Kontsultako hipertentsioan gaixoaren presio arteriala igo egiten da medikuaren kontsultara joaten denean urduri jartzen delako. Kasu hauetan neurketak etxean egin beharko ditu gaixoak, hainbat aldiz egunean. Haurdunaldikoan, presio arteriala haurdunaldian bakarrik igotzen da. Hala ere, hau kontrolatu beharrekoa da.