Back Drieklowedam Afrikaans Drei-Schluchten-Talsperre ALS Entibo d'as Tres Foces AN سد الممرات الثلاثة Arabic سد الخوانق التلاته ARZ Banzáu de les Tres Foces AST Üç dərə SES Azerbaijani Өс тарлауыҡ ГЭС-ы Bashkir ГЭС Тры цясніны Byelorussian ГЭС Тры цясьніны BE-X-OLD
| Hiru Arroiletako presa | |
|---|---|
| 三峽大壩 三峡大坝 | |
| Yangtzearen ur-jauzi hidroelektrikoa | |
 | |
| Kokapena | |
| Estatu burujabe |  Txinako Herri Errepublika |
| Txinako probintzia | Hubei |
| Prefektura mailako hiri | Yichang |
| Barruti | Yiling barrutia |
| Town of China | Sandouping Town |
| Kokapen fisikoa | Ibai Urdina |
| Ur-masa | Ibai Urdina |
| Koordenatuak | 30°49′26″N 111°00′13″E / 30.8239°N 111.0037°E |
 | |
| Altitudea | 185 m eta 4 m, itsas mailaren gainetik |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | 2003 |
| Inaugurazioa | 2003 |
| Jabea | China Yangtze Power |
| Kudeatzailea | China Yangtze Power |
| Izenaren jatorria | Hiru Arroilak |
| Erabilera | hidroelektrizitatea uholdeen kontrola ibaiketa |
| Urtegia | |
| Urtegia | Three Gorges Reservoir Region (en)  |
| Arro hidrografikoa | 1.000.000 km² |
| Tamaina | ⇕600 km; ⇔1,1 km; ↧113 m; |
| Azalera | 1.045 km² |
| Bolumena | 39.300 hm³ |
| Arkitektura | |
| Dimentsioak | presa: 181 ( ) × 2.335 ( ) m presaren koroatzea: 40 (  ) m presaren oinarriaren altuera: 115 ( ) m |
| Zentral elektrikoa | |
| Zerbitzu hasiera | 2003 |
| Potentzia instalatua | 22.500 megawatt |
| Propulsatzailea | Francis turbina 14 x 700 MW ezkerraldea (Hasiera: 2005eko iraila) Francis turbina 12 x 700 MW eskuinaldea (Hasiera: 2009ko uztaila) Francis turbina 6 x 700 MW ur-azpiko zentra-elektriko (Hasiera: 2009ko uztaila) |
| Karga hidraulikoa | 80,6 m |
| Kapazitate faktorea | 45 % |
| Urteko energia | 103,65 TW h |
Hiru Arroiletako presa (txinera sinplifikatuz: 三峡大坝; pinyinez: Sānxiá Dàbà) Yangzi ibaiko presa hidroelektriko bat da, Yichang herrian, (Txinako Hubei probintzian). Txinako presa handiena da eta munduko bigarrena Itaipuko presaren atzetik, eta argindarra sortzeko ahalmen handiena duen zentral hidroelektrikoa, 22.500 gigawatt sortzeko gai baita (Txinako energia beharren % 9).[1] Eustorma 2.335 metro luze, 185 metro garai eta —oinarrian— 110 metro lodi da. Presa Yangzi ibaiaren noizbehinkako goraldi eta uholdeak saihesteko eta argindarra ekoizteko eraikitzea erabaki zuen Txinako gobernuak 1980ko hamarkadaren amaieran, Yangzi ibaiaren uholde batek 3.000tik gora lagun hiltzean.
Eraikitze lanak 1994ean hasi eta 2006an bukatu zituzten. Lanetan 40.000 langiletik gora hartu zuten parte, eta urtegia amaitzean 600 kilometro koadroko azalera ur azpian geratu zen, arkeologia eta historia balio handiko guneak eta ia 1.400.000 lagunen bizilekuak tartean. Nahiz eta pertsonai horiei Txinako gobernuak inguruko hirietan etxebizitza berriak eraiki zizkien, behartutako lekualdatze masibo hori pairatu duten bizilagunen bizi baldintza txarrek, arkeologia eta kultura ondarearen galerak, ingurumenari egindako kalteek eta presaren segurtasuna zalantzan jartzen duten arrisku geologikoek eraginda, presaren kontra egin dute askok Txinan bertan nahiz nazioartean.[2][3][4][5] Ibaien Nazioarteko Sarearen ustez, Europako enpresa handien interesei erantzunez Hegoaldean eraiki diren presa erraldoien adibide nagusietako bat da Hiru Arroiletako presa.[6]
Txinako Gobernuak oinarririk gabekotzat jo izan ditu kritika guztiak, baina 2011n onartu zuen badirela urgentziaz konpondu beharreko zenbait arazo, hala nola bizilagun lekualdatuen bizi baldintzak hobetzea, ingurumena babestea eta hondamendi geologikoak saihestea.[1]
- ↑ a b Zigor ALDAMA: «El gigante hidráulico hace agua», El País, 2011-05-21.
- ↑ Lin YANG (2007ko urriaren 12a): «China's Three Gorges Dam Under Fire", Time.
- ↑ Michael LARIS (1998ko abuztuaren 17a): «Untamed Waterways Kill Thousands Yearly», Washington Post.
- ↑ Stan GRANT (2005eko ekainaren 18a): «Global Challenges: Ecological and Technological Advances Around the World», CNN.
- ↑ Roseanne GERIN (2008ko abenduaren 11): «Rolling on a River», Beijing Review.
- ↑ «Txinan egiten ari dira munduko urtegirik handiena izanen dena: Ibaien Nazioarteko Sareak Europako enpresen proiektuak salatu ditu»[Betiko hautsitako esteka], Berria, 2004-02-15.