Izurri buboniko

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Izurri buboniko
Deskribapena
Mota	infekzio bakteriano primarioa, Yersiniosia, gaixotasun infekziosoa eritasuna
Espezialitatea	infektologia
Arrazoia(k)	Yersinia pestis
Sintoma(k)	sukarra, buruko mina, oka, mialgia, bubo (en) , Shock zirkulatorioa, pozoitzea, eztula, hemoptisia, Negela, deliriuma, hyperaemia (en) Odoljarioa
Sortzen du	Izurri Beltza, Justinianoren Izurria plague epidemic (en)
Patogenoaren transmisioa	aire bidezko kutsadura, ukitzeen bidezko kutsapen, fecal–oral route (en) vector-borne transmission (en)
Azterketa medikoa	miaketa fisiko, kultibo mikrobiologiko, Immunofluoreszentzia, optical microscope (en) ELISA
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	Estreptomizina
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	A20 eta A20.9
GNS-9-MK	020.9 eta 020
GNS-10	A20
DiseasesDB	14226
MedlinePlus	000596
eMedicine	000596
MeSH	D010930
Disease Ontology ID	DOID:3482

Izurri bubonikoa gaixotasun infekziosoa da, Yersinia pestis bakterioak eragindakoa. Iraganean (Erdi Aroan eta hurrengo mendeetan) gaitz honek izurrite beldurgarriekin astindu zuen Europa osoa. XX. mendearen hasieran desagertu zen Europatik, baina gaitzak bizirik dirau Afrikan, Asian eta Amerikako zenbait lurraldetan.

Ikerlari batzuen ustez izurri bubonikoa historian zehar hildako gehien eragin duen gaixotasun infekziosoa da; XIV. mendean azaldutako pandemiak (Izurri Beltzak) Europako biztanleriaren herena akabatu zuen.