Krimeako Errepublika Autonomoa

Krimea
Автономная Республика Крым Автономна Республіка Крим Qırım Muhtar Cumhuriyeti
Ereserkia: Krimearen ereserkia
Goiburua: Процветание в единстве
Krimeako bandera coat of arms of Crimea (en)
Crimea in Ukraine.svg
Geografia
Hiriburua eta hiri handiena	Simferopol 44°56′54″N 34°6′0″E
Azalera	26.100
Punturik altuena	Roman-Kosh (en)
Mugakideak	Khersongo oblasta, Sebastopol, Krasnodar kraia, Itsaso Beltza eta Azoveko itsasoa
Administrazioa
Gobernu-sistema	Parlamentarismo
Legebiltzarra	Krimeako Kontseilu Gorena
Demografia
Biztanleria	1.957.801 (2014) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat
Dentsitatea	75,07 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi ukrainera errusiera Krimeako tatarera
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Krimeako tatarera
Historia
Sorrera data: 1991ko otsailaren 12a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+380
Ordu eremua	ikusi Ekialdeko Europako Ordua : UTC+02:00 Udako ordutegi: UTC+03:00
rada.crimea.ua

Krimeako Errepublika Autonomoa^[1] (errusieraz: Крым; ukraineraz: Крим; eta Krimeako tatareraz: Qırım) Ukrainako penintsula eta autonomia errepublika bat da. Errusiako zati izan eta gero, 1922an herrialde independentea izatera iritsi zen. Sobietar Batasunaren garaian, baina, Krimea lehenik Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboaren parte eta gero Ukrainako Sobietar Errepublika Sozialistaren parte bilakatu zen, eta 1991n Ukrainak independentzia lortzean haren parte bihurtu zen. 2014ko martxoaren 11n Krimeako Parlamentuak independentzia aldarrikatu zuen, berriz ere Errusiarekin bat egiteko asmoz.^[2]

Ukrainaren hegoaldean dago, Itsaso Beltzaren iparraldeko ertzean. 26.200 km² ditu, eta 2007an 1.973.185 biztanle zituen. Hiriburua Simferopol du, eta beste udalerri ezagunen artean Sebastopol dugu. Iparraldean estepa erdi elkorra dago (garia, artoa eta kotoia hazten dira), eta hegoaldean, berriz, mendi-basoa. Itsaso Beltzaren tropikopeko ertza turismogunea da. Krimeako industria nagusiak altzairugintza, mekanika, kimika industria dira.

Krimeako tatariarrak, 2001ean biztanleen % 12,1 ziren gutxiengo etniko bat,^[3] Krimean sortu ziren Erdi Aroaren bukaeran, Krimeako khanerria sortu eta gero. Krimeako tatariarrak indarrez Erdialdeko Asiara kanporatu zituen Iosif Stalinen gobernuak. Sobietar Batasuna erori eta gero, Krimeako tatariarrak eskualdera itzultzen hasi ziren.^[4] Ukrainako 2001eko biztanleria zentsuan, etniari dagokionez, Krimeako biztanleen % 58,5 ziren errusiarrak, eta % 24,4 ukrainarrak.^[3]

1. ↑ Euskaltzaindia. (2008-05-30). 154. araua: Europako eskualde historiko-politiko nagusiak. .
2. ↑ Jon OLANO: «Krimeak independentzia aldarrikatu du», Berria, 2014-03-11.
3. ↑ ^{a b} (Ingelesez) Krimeako nazionalitateen 2001eko zentsua.
4. ↑ (Ingelesez) Pohl, J. Otto. The Stalinist Penal System: A Statistical History of Soviet Repression and Terror. Mc Farland & Company, Inc, Publishers. 1997. 23.