Back Kwantumchromodinamika Afrikaans Quantenchromodynamik ALS ديناميكا لونية كمية Arabic Cromodinámica cuántica AST Квантавая хромадынаміка Byelorussian Квантова хромодинамика Bulgarian কোয়ান্টাম ক্রোমোডাইনামিক্স Bengali/Bangla Kvantna hromodinamika BS Cromodinàmica quàntica Catalan Kvantová chromodynamika Czech
Kromodinamika kuantikoa (QCD) eremu-teoria kuantiko bat da, elkarrekintza nuklear bortitza oinarrizko elkarrekintza deskribatzen duena. 1970eko hamarkadaren hasieran, David Politzer, Frank Wilczek eta David Grossek proposatu zuten barioien (hiru quarkeko taldeak, adibidez protoiak eta neutroiak) eta mesoien (quark-antiquark bikoteak, pioiak, esaterako) egitura ulertzeko teoria gisa[1]. Kromodinamika kuantikoan egindako lanagatik, Gross, Wilczek eta Politzerri Fisikako Nobel Saria eman zitzaien 2004an[2].
«Kromodinamika» hitza grekozko chromos hitzetik dator (kolorea). Izen hori egokia da; izan ere, quark-en kargari, teoria horren barruko oinarrizko partikulei, kolore-karga deritzo, baina ez du zerikusirik kolorearen ikusizko pertzepzioarekin. Kromodinamika kuantikoa partikulen fisikaren eredu estandarraren oso zati garrantzitsua da.
- ↑ Gross, David J.; Wilczek, Frank. (1973-06-25). «Ultraviolet Behavior of Non-Abelian Gauge Theories» Physical Review Letters 30 (26): 1343–1346. doi:. (Noiz kontsultatua: 2022-12-23).
- ↑ (Ingelesez) «The Nobel Prize in Physics 2004» NobelPrize.org (Noiz kontsultatua: 2022-12-23).