Lore

Lorea^[1] edo lilia^[2] landare loredunen (Magnoliophyta) ernaltze-organoak dituen atala da, gehienetan koloretsua eta usaintsua, eginkizun nagusitzat landarea ugaltzea duena^[3]. Izatez, adar espezializatu bat da, ugalketarako espezializatutako hostoak dituena. Hosto eraldatu horiek osatzen dituzte loreen atal nagusiak.

Loreek bi atal mota dituzte: ugaltze-atalak eta babes-atalak.

• Ugaltze-atalak ezberdinak dira arretan eta emeetan, eta horietako bakoitzak hainbat izen ditu: lorezila^[4] (arra); eta karpeloa edo ginezeoa^[4] (emea).
• Loreen babes-atalak, aldiz, lore-hostoak eta sepaloak dira. Lore-hostoek korola osatzen dute, eta sepaloek mimikoa.

Karpeloaren barruan obulutegia dago, eta bertan obuluak. Obuluak loreziletako androzeoetan sortutako lore-hautsarekin harremanetan jarritakoan, hazi bihurtzen dira, ernalketa bikoitz bidez. Fruituak ere loreetatik sortzen dira.

Landareen dibertsitatea izugarria da; izan ere, enbriofito guztiak hartzen baditugu kontuan, briofitoak bezalako landare sinpleetatik, pteridofito, gimnospermo eta angiospermoetaraino joan gaitezke konplexutasun maila kontuan hartuta. Lorearen egitura angiospermoetan soilik agertzen da, gimnospermoetan hazi biluzia garatzen baita. Hori da bi talde horien artean dagoen ezberdintasuna. Angiospermoetan haziak obulutegian garatzen dira, aurrerago fruitua emango duen organoan.

1. ↑ «Lore». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-07-09.)
2. ↑ «Lili». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-07-09.)
3. ↑ Arantza Aldezabal. (2009?). Lorea. Zientzia eta Teknologia Hiztegi Entziklopedikoa (ZTH) - Elhuyar.
4. ↑ ^{a b} Euskal Herriko zuhaitz eta zuhaixken gida. Eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia 2010, 25-33 or. ISBN 9788445730515..