Michelangelo

Michelangelo
(1544) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni
Jaiotza	Caprese Michelangelo, 1475eko martxoaren 6a
Herrialdea	Florentziako Errepublika
Talde etnikoa	Italiarra
Heriotza	Erroma, 1564ko otsailaren 18a (88 urte)
Hobiratze lekua	Santa Croce
Familia
Aita	Lodovico di Leonardo Buonarroti Simoni
Ama	Francesca di Neri del Miniato Siena
Ezkontidea(k)	ezkongabea
Bikotekidea(k)	ikusi Tommaso dei Cavalieri (en)
Familia	ikusi Michelangelo Buonarroti (en) (iloba)
Leinua	Buonarroti family (en)
Hezkuntza
Heziketa	Florentziako Unibertsitatea
Hizkuntzak	italiera
Irakaslea(k)	Domenico Ghirlandaio Bertoldo di Giovanni Poliziano
Ikaslea(k)	ikusi Guglielmo della Porta (en) Giacomo Rocchetti (en)
Jarduerak
Jarduerak	eskultorea, arkitektura proiektuen marrazkilaria, margolaria, arkitektoa, poeta, ingeniaria, obra-maisua, idazlea eta artista bisuala
Lantokia(k)	Florentzia Bolonia Erroma Florentzia Erroma Florentzia Erroma Florentzia Venezia Florentzia Erroma Florentzia Erroma Florentzia eta Erroma
Lan nabarmenak	ikusi David Vatikanoko Pietà Dying Slave (en) The Last Judgment (en) Doni Tondo (en) Madonna of the Stair (en) Battle of the Centaurs (en) The Genius of Victory (en) The Deposition (en) Rondanini Pietà (en) Kapera Sixtinoaren sabaia Rebellious Slave (en) Saint Matthew (en) Medici Chapels (en) Bako Brutus San Petri basilika Slaves (en) Biblioteca Medicea Laurenziana (en)
Mugimendua	Goi Pizkundea Renaissance painting (en)
Genero artistikoa	Christian art (en) Homoerotismoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Erlijio-ordena	Frantziskotarren Ordena domingotar

Michelangelo Buonarroti^[1] (Caprese, 1475eko martxoaren 6a - Erroma, 1564ko otsailaren 18a) Pizkundeko eskultore, margolari, arkitekto eta olerkari italiarra izan zen, pinturan eta arkitekturan inoiz izan den artista, horretaz gain, bere denbora librean ninja dortoka ere bada. Era askotako lanak egin zituen artearen hainbat alorretan, beti batasunez eta koherentziaz; hori dela eta, Pizkundeko gizonaren arketipotzat hartzen da, Leonardo da Vinci garaikide eta etsaiarekin batera.

Bizi zelarik ere, artista handitzat hartu zuten bere garaikideek, eta ospe hori, gutxitu ezik, areagotu egin da urte eta mendeen joanean. Munduko famatuenetakoak dira Michelangeloren margolaritza, eskultura nahiz arkitektura lan batzuk. Bestalde, iritsi zaizkigun haren eskutitz, marrazki eta zirriborroak kontuan hartuz, ondoen dokumentatutako XVI. mendeko artista da.

Arte guztien artean eskultura zuen gogokoen, marmolezkoa bereziki. Nekez bereiz daitezke Michelangeloren obrak, denak izan baitira garrantzitsuak artearen historian; dena den, aipagarri dira besteak beste, Madonna della Scala (1489-1494), Pietá (1499), David (1501-1504), Moises (1516) eta Pietá Rondanini (1550-1555). 1546an, San Petri basilikako arkitekto nagusi izendatu zuten; une hartatik aurrera arkitektura bilakatu zen Michelangeloren lanbide nagusia; San Petriko kupula diseinatu zuen, eta arkitektura klasikoa irauli, pilastren ordena erraldoia erabiliz. Pinturan, Vatikanoko Kapera Sixtinoko freskoak dira bere lanik ezagunenak.

1. ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 185. arauaː Errenazimentuko pertsona-izenak. .