Nikotina | |
---|---|
Formula kimikoa | C10H14N2 |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
SMILES isomerikoa | CN1CCC[C@H]1C2=CC=CN=C2 |
MolView | 3D eredua |
Azido konjokatua | (S)-nicotinium(1+) (en) |
Eponimoa | Jean Nicot |
Mota | nicotine-like alkaloid (en) eta nikotina |
Estereoisomeroa | (+)-nicotine (en) |
Ezaugarriak | |
Dentsitatea | 1,01 g/cm³ (20 °C) |
Fusio-puntua | −79 °C −79 °C |
Deskonposizio-puntua | 250 °C |
Lurrun-presioa | 0,08 mmHg (20 °C) |
Masa molekularra | 162,115698448 Da |
Erabilera | |
Konposatu aktiboa | Nicotrol (en) eta tobacco product (en) |
Tratatzen du | Ultzeradun kolitis eta nikotinarekiko mendekotasun |
Haurdunaldia | Australian pregnancy category D (en) eta US pregnancy category D (en) |
Rola | nicotinic agonist (en) , Ganglionic Stimulants (en) eta developmental toxicant (en) |
Arriskuak | |
Lehergarritasunaren beheko muga | 0,7 vol% |
Lehergarritasunaren goiko muga | 4 vol% |
Denboran ponderatutako esposizio muga | 0,5 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak) |
Flash-puntua | 95 °C |
IDLH | 5 mg/m³ |
Eragin dezake | nicotine poisoning (en) |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | SNICXCGAKADSCV-JTQLQIEISA-N |
CAS zenbakia | 54-11-5 |
ChemSpider | 80863 |
PubChem | 89594 |
Reaxys | 82108 |
Gmelin | 17688 |
ChEMBL | CHEMBL3 |
ZVG | 41410 |
EC zenbakia | 200-193-3 |
ECHA | 100.000.177 |
MeSH | D009538 |
RxNorm | 7407 |
Human Metabolome Database | HMDB0001934 |
KNApSAcK | C00002057 |
UNII | 6M3C89ZY6R |
NDF-RT | N0000148163 |
KEGG | C00745 |
PDB Ligand | NCT |
Nikotina tabako landarearen hostoetan kontzentrazio altuan dagoen alkaloidea (C10H14N2) da. Jean Nicotek tabakoa sartu zuen Frantzian 1560. urtean, eta haren abizenetik dator nikotina izena.[1] Tabako gordin eta onduan % 1etik % 8rako nikotina proportzioa dago. Berez olio itxura duen isurkari koloregabea da, baina kolore arrea hartzen du airepean jartzen denean.
Oso pozoi indartsua denez, intsektizida bezala erabil daiteke[2], baina kontsumitzaileek hartzen dituzten dosietan ez dakar arrisku toxikologiko nabaririk. Horrez gain, kontzentrazio baxuan eragin analgesiko arina eta estimulatzailea du.[3] Nikotina tabakoarekiko mendekotasuna sortzen duen eragile nagusietako bat da eta zigarroaren kean doazen gai solidoen % 6 inguru nikotinaz edo nikotina duten gaiez osatuta dago. Lehen aldiz zigarroa erretzen duten pertsonengan goralarria eta zorabioa eragin ditzake. Hala ere, pozoitze larria galarazten duten tolerantzia-prozesuak sortzen ditu organismoan. Gainera, nikotina erretzeari uzteko tresna gisa erabiltzeak segurtasun-historia ona du.[4]
Nikotinak ahoan eta urdailean erreakzionatu dezake N-nitrosonornikotina sortzeko, eta hori lehen mailako kartzinogeno ezaguna da. Frogatu da nikotinak animalia-espezie batzuetan jaiotze-akatsak eragiten dituela, hau da, teratogenoa dela.[5] Dena den, gizakientzako hilgarria den batez besteko nikotina-dosia ez da ezagutzen, dosi altuek besteak beste nikotina bidezko intoxikazioa eragiten dutela jakina bada ere.[6]