Resurreccion Maria Azkue

Resurreccion Maria Azkue
Irudi gehiago
1. euskaltzainburu 1919 - 1951 ← baliorik ez - Ignazio Maria Etxaide →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Resurreccion Jesus Maria de las Nieves Azkue Aberasturi
Jaiotza	Lekeitio, 1864ko abuztuaren 5a
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Heriotza	Bilbo, 1951ko azaroaren 9a (87 urte)
Familia
Aita	Eusebio Maria Azkue
Hezkuntza
Heziketa	Salamancako Unibertsitatea
Hizkuntzak	euskara gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	hizkuntzalaria, idazlea, musikagilea, musikologoa, kazetaria, lexikografoa, hizlaria, katedraduna, folklorista eta apaiz katolikoa
Lan nabarmenak	ikusi Azkueren hiztegi hirueleduna Euskal Kantutegi Herrikoia Euskaleŕiaren Yakintza
Kidetza	Euskaltzaindia Real Academia Española
Mugimendua	Euskal Pizkundea
Genero artistikoa	zarzuela
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa

Resurreccion Maria Azkue Aberasturi (Lekeitio, Bizkaia, 1864ko abuztuaren 5a - Bilbo, Bizkaia, 1951ko azaroaren 9a)^[1] euskal apaiza, hizkuntzalaria, hiztegigilea, etnografoa, musikoa, idazlea, kazetaria eta editorea. Euskaltzain oso hautatu zuten Oñatiko Eusko Ikaskuntzen Kongresuan, 1918ko irailaren 5ean. Euskaltzaindiaren lau sortzaileetako bat izan zen, eta euskaltzainburu 1919ko urriaren 7tik 1951ko azaroaren 9a arte.^[2] Askoren iritziz gure hizkuntzak izan duen inoizko euskaltzale bikainenetako eta saiatuenetako bat.^[3]

Hainbat arlo jorratu arren, lau dira beti aipatu ohi diren bere lan nagusiak, enblematikoak bilakatu ziren euskal kulturan: Euskara-Gaztelania-Frantsesa Hiztegia (1906), Euskal Kantutegi Herrikoia (1925), Euskal Morfologia (1925) eta Euskalerriaren Yakintza (1947).^[2] Azkueren hiztegia, kantutegia eta folklore bilketa altxor ezin baliotsuagoak dira, bestela betiko galduta izango genituzkeen ezin konta ahal harribitxi jaso zituztenak.^[4]

Euskaltzaindiako jardunaz gain, Teologian doktorea zen, Bilboko Institutuko katedrako euskara irakaslea, Parisko Hizkuntza Elkarteko kidea (1905), Errusiako Zientzien Akademiakoa (1922), eta 1927an Espainiako Errege Akademiako akademiko osoa izendatu zuten Julio Urkixorekin batera, euskararen ordezkari gisa.^[5] Praktikan, horrek Espainiako Akademiaren beraren funtzionamenduan euskararen gaineko ardura berezirik ekarri ez bazuen ere, titulu hori oso baliagarria suertatu zitzaion Azkueri, batez ere gerra zibilaren ondoren 1939tik aurrera.^[2]

1. ↑ Resurreccion Maria Azkue. Hizkuntza Politikarako Sailordetza. Eusko Jaurlaritza, 1 or..
2. ↑ ^{a b c} Resurreccion Maria Azkue, Euskaltzain osoa. Hildako euskaltzain osoak.. Euskaltzaindia.
3. ↑ Arana Martija, Jose Antonio, Euskaltzaina. (2001). "Euskal Herrian ez da inoiz egon ezta egongo ere, euskararen eta euskal kulturaren alde Azkuek beste lan egingo duenik". Euskonews & Media 143.zbk, 2 or..
4. ↑ Fr. Luis Villasante. (1979). Historia de la literatura vasca. Ed. Arantzazu, 380 or. ISBN 84.7240.114.6..
5. ↑ (Gaztelaniaz) Jaime de Kerexeta. (1969). Presentación del Diccionario Vasco-Español-Francés. La Gran Enciclopedia Vasca, 1 or. ISBN Depósito Legal BI-1.859.1969..