San Frantzisko San Francisco | ||
---|---|---|
charter city and county (en) | ||
Administrazioa | ||
Estatu burujabe | Ameriketako Estatu Batuak | |
Estatua | Kalifornia | |
Alkatea | London Breed (en) | |
Izen ofiziala | San Francisco Yerba Buena | |
Jatorrizko izena | San Francisco | |
Posta kodea | 94110, 94103, 94133, 94107, 94109, 94108, 94105 eta 94116 | |
FIPS kodea | 06-67000 | |
Geografia | ||
Koordenatuak | 37°46′30″N 122°25′10″W / 37.775°N 122.4194°W | |
Azalera | 600,592202 km² | |
Altuera | 30 m eta 52 ft | |
Mugakideak | Sausalito, Richmond, Alameda, Brisbane eta Daly City | |
Demografia | ||
Biztanleria | 873.965 (2020ko apirilaren 1a) −7.584 (2019) | |
Dentsitatea | 1.455 bizt/km² | |
Etxebizitzak | 362.141 | |
Informazio gehigarria | ||
Sorrera | 1776ko ekainaren 29a eta 1776 | |
Telefono aurrizkia | 415, 628 | |
Ordu eremua | UTC−08:00, UTC−07:00 eta Ozeano Bareko ordu-eremua | |
Hiri senidetuak | Zürich, Abidjan, Burgas, Caracas, Sydney, Tesalonika, Taipei, Cork, Haifa, Ho Chi Minh Hiria, Manila, Osaka, Seul, Shanghai, Vladivostok, Addis Abeba, Asis, Bangalore, Bukarest, Caltagirone, Valparaíso, Napoli, Alassio, Belém, Lisboa, Amman, Lurmutur Hiria, Krakovia, Ischia, Paris, Kiel, Bartzelona eta Callao | |
Hizkuntza ofiziala | ingeles, gaztelania, txinera, filipinera eta Vietnamera | |
sf.gov, sf.gov…, sf.gov… eta sf.gov… |
San Frantzisko[1] (ingelesez: City and County of San Francisco) Ameriketako Estatu Batuetako mendebaldeko hiri eta konderria da, Kalifornia estatuko erdi-mendebaldean, San Frantziskoko badia eta Ozeano Barearen arteko penintsula batean dagoena[2]. Kaliforniako laugarren hiririk jendetsuena da, Los Angeles, San Diego eta San Joseren atzean; 2013an, hiriak 837.442 biztanle zituen[3], baina metropoli eremuak 4,5 milioi biztanle ditu eta San Jose-San Frantzisko-Oakland eremuak, 8,5 milioi inguru.
Ehunka film eta telesail grabatu dira San Frantziskoko kaleetan, eta munduko zubirik ospetsuenetako bat dago bertan, Golden Gate zubi gorrixka. San Frantziskoko auzo famatuenek ezaugarri eta pertsonalitate bereziak dituzte eta hauetan kultura aniztasuna arnasten da. Haight Ashbury auzoan hippie mugimendua sortu zen; Chinatown auzoan, Asiatik kanpoko komunitate txinatarrik handiena eta Estatu Batuetako zaharrena biltzen da; Castro auzoa, berriz, historiako lehen gay auzoa da eta bertan sortu zuten ostadarraren bandera ezaguna.[4]
Jatorri mexikarreko Lowriderra kultura mugimendu adierazgarria hemen sortu zen. Auto zaharrak aldatu eta moldatu egiten dituzte.[4]
San Frantziskoko badiaren erdian Alcatrazeko kartzela aski ezaguna dago. AEBko kartzelarik seguruena izan zena 1934an eraiki eta 1963 itxi zuten.[4]