Satyajit Ray

Satyajit Ray
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Kalkuta, 1921eko maiatzaren 2a
Herrialdea	India  (1950eko urtarrilaren 26a -
Bizilekua	Kalkuta
Lehen hizkuntza	bengalera
Heriotza	Kalkuta, 1992ko apirilaren 23a (70 urte)
Heriotza modua	: gaixotasun kardiobaskularra
Familia
Aita	Sukumar Ray
Ama	Suprabha Ray
Ezkontidea(k)	Bijoya Ray  (1949 -  1992)
Seme-alabak	ikusi Sandip Ray
Hezkuntza
Heziketa	Kalkutako Unibertsitatea Ballygunge Government High School (en) Visva-Bharati University (en) Presidency University (en) 1939) Artean graduatu : ekonomia
Hizkuntzak	hindia ingelesa bengalera
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria, idazlea, musikagilea, zinema ekoizlea, gidoilaria, film-muntatzailea, kanta-idazlea, kazetaria, kantugilea, haur literaturaren idazlea, margolaria, argazki-zuzendaria, poeta, zinema-kritikaria eta errealizadorea
Jasotako sariak	ikusi Sangeet Natak Akademi Award  (1959) Ohorezko Legioko komandantea  (1987) Ramon Magsaysay Award  (1967) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1955) : Pather Panchali (en) National Film Award for Best Feature Film  (1955) : Pather Panchali (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1955) : Pather Panchali (en) Urrezko Lehoia  (1957) : Aparajito (en) National Film Award for Second Best Feature Film  (1958) : Jalsaghar (en) National Board of Review Award for Best Foreign Language Film  (1958) : Pather Panchali (en) BAFTA Award for Best Film  (1958) : Pather Panchali (en) Sutherland Trophy  (1959) : Apur Sansar (en) BAFTA Award for Best Film  (1959) : Aparajito (en) National Film Award for Best Feature Film  (1959) : Apur Sansar (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1960) : Devi (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1961) : Teen Kanya (en) National Film Award for Best Non-Feature Film  (1961) : Rabindranath Tagore (en) National Board of Review Award for Best Foreign Language Film  (1960) : Apur Sansar (en) National Film Award for Second Best Feature Film  (1962) : Abhijan (en) Silver Bear for Best Director  (1964) : The Big City (en) National Film Award for Best Feature Film  (1964) : Charulata (en) Silver Bear for Best Director  (1965) : Charulata (en) Padma Bhushan  (1965) National Film Award for Best Screenplay  (1966) : Nayak (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1966) : Nayak (en) Bodil Award for Best American Film  (1967) : Aparajito (en) Bodil Award for Best American Film  (1967) : Nayak (en) National Film Award for Best Direction  (1967) : Chiriyakhana (en) National Film Award for Best Feature Film  (1968) : Goopy Gyne Bagha Byne (en) National Film Award for Best Direction  (1968) : Goopy Gyne Bagha Byne (en) Bodil Award for Best American Film  (1969) : Pather Panchali (en) National Film Award for Second Best Feature Film  (1970) : Pratidwandi (en) National Film Award for Best Screenplay  (1970) : Pratidwandi (en) National Film Award for Best Direction  (1970) : Pratidwandi (en) National Film Award for Best Feature Film  (1971) : Seemabaddha (en) National Film Award for Best Non-Feature Film  (1972) : The Inner Eye (en) National Film Award for Best Music Direction  (1973) : Distant Thunder (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1973) : Distant Thunder (en) Urrezko Hartza  (1973) : Distant Thunder (en) National Film Award for Best Screenplay  (1974) : Sonar Kella (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1974) : Sonar Kella (en) National Film Award for Best Direction  (1974) : Sonar Kella (en) National Film Award for Best Direction  (1975) : Jana Aranya (en) National Film Award for Best Feature Film in Hindi  (1977) : The Chess Players (en) Filmfare Critics Award for Best Movie  (1978) : The Chess Players (en) National Film Award for Best Children's Film  (1978) : Joi Baba Felunath (en) Filmfare Award for Best Director  (1979) : The Chess Players (en) National Film Award for Best Music Direction  (1980) : Hirak Rajar Deshe (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1980) : Hirak Rajar Deshe (en) National Film Award – Special Jury Award / Special Mention  (1981) : Sadgati (en) Urrezko Lehoia  (1982) Dadasaheb Phalke Award  (1984) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1984) : The Home and the World (en) National Film Award for Best Feature Film in Bengali  (1989) : An Enemy of the People (en) National Film Award for Best Feature Film  (1991) : The Stranger (en) National Film Award for Best Direction  (1991) : The Stranger (en) Ohorezko Oscar Saria  (1991) Bharat Ratna saria  (1992) National Film Award for Best Screenplay  (1993) : The Broken Journey (en) Padma Shri in arts  (1958) Padma Vibhushan  (1976) Fellow of the Sangeet Natak Akademi Ananda Puraskar Arte eta letren komendadorea  (1987) honorary doctor of the University of Calcutta Honorary doctor of the University of Oxford
Influentziak	Jean Renoir, John Ford, Rabindranath Tagore eta Vittorio De Sica
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	hinduismoa
satyajitray.org

Satyajit Ray (bengaleraz: সত্যজিত রায়; Kalkuta, 1921eko maiatzaren 2a – Kalkuta, 1992ko apirilaren 23a) Indiako Film-zuzendari, gidoilari, dokumentalgile, saiakeragile, letragile, aldizkari-editore, Irudigile, kaligrafo, Musikagile eta idazle izan zen. Indiako zinemak eman duen zinemagilerik bikainenetakoa, mendebaldean gehien ezagutzen dena^{[1][2][3][4][5]}. The Apu Trilogy (1955–1959)^[6], Jalsaghar (Musika-gela) (1958), Mahanagar (Hiri handia) (1963) eta Charulata (1964) eta Goopy-Bagha trilogia lanengatik da ospetsua.

Ray Kalkutan jaio zen; aita Sukumar Ray egilea zuen. Artista komertzial gisa hasita, zinemagintza independentean sartu zen Jean Renoir zinemagile frantziarra ezagutu eta Vittorio De Sicaren Ladri di biciclette (Txirrinda-lapurra) (1948) film neorrealista italiarra ikusi ondoren Londresera egindako bisitan.

Rayk 36 film zuzendu zituen, film luzeak, dokumentalak eta laburrak barne. Rayren lehen filmak, Pather Panchali (1955) nazioarteko hamaika sari irabazi zituen, besteak beste, 1956ko Cannesko zinema-jaialdiko Giza Dokumentu Onenaren hasierako saria. Film horrek, Aparajito (1956) eta Apur Sansar-ekin batera (Apuren mundua) (1959), Apuren Trilogia osatzen dute. Rayk berak egin zituen gidoia, castinga, musika eta edizioa, eta kreditu-tituluak eta publizitate-materiala ere diseinatu zituen. Hainbat ipuin eta nobela ere idatzi zituen, batez ere haur eta nerabeentzako. Rayk sortutako pertsonaia ezagunen artean honako hauek daude: Feluda ikertzailea, Shonku irakasle zientzialaria, Tarini Khuro ipuin kontalaria eta Lalmohan Ganguly eleberrigilea.

Rayk sari garrantzitsu asko jaso zituen bere ibilbidean, besteak beste, hogeita hamasei Indiako Zinema Sari Nazional, errekorra, Urrezko Lehoi bat, Urrezko Hartz bat, Zilarrezko bi Hartz, nazioarteko zinemaldi eta zeremonietan sari gehigarri asko eta Akademiaren Ohorezko Saria 1992an. 1978an, ohorezko titulu bat eman zion Oxfordeko Unibertsitateak. 1992an, Indiako Gobernuak Bharat Ratna saria (bere sari zibil gorena) eman zion. Rayren jaiotzaren mendeurrena zela eta, Indiako Nazioarteko Zinema Jaialdiak autorearen ondarea aitortzeko bere urteroko «Lifetime Achievement Award» saria «Satyajit Ray Lifetime Achievement Award» izenez bataiatu zuen 2021ean.

1. ↑ (Ingelesez) «Screen Studies» www.screenstudies.com  doi:10.5040/9781838710460.0004. (Noiz kontsultatua: 2024-03-06).
2. ↑ Malcolm, Derek (2 May 2002). "The universe in his back yard". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 28 October 2023
3. ↑ (Ingelesez) Times, Bernard Weinraub Special to The New York. (1973-08-03). «Satyajit Ray Finds A Freedom in Film» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2024-03-06).
4. ↑ (Ingelesez) Gargan, Edward A.. (1992-02-16). «FILM; Satyajit Ray Honored, Without Profit in His Land» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2024-03-06).
5. ↑ (Ingelesez) «Critics on Ray, Satyajit Ray Org» Satyajit Ray Org (Noiz kontsultatua: 2024-03-06).
6. ↑ (Ingelesez) «INDIAN SUMMER: THE FILMS OF SATYAJIT RAY» Washington Post 2024-01-06 ISSN 0190-8286. (Noiz kontsultatua: 2024-03-06).