Yersinia pestis

Yersinia pestis
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Pseudomonadati
Filuma	Pseudomonadota
Klasea	Gammaproteobacteria
Ordena	Enterobacterales
Familia	Yersiniaceae
Generoa	Yersinia
Espeziea	Yersinia pestis Lehmann & Neumann, 1896
Azpiespezieak
Yersinia pestis antiqua Yersinia pestis medievalis Yersinia pestis orientalis
Datu orokorrak
Aurkitzailea	Alexandre Yersin
Gaixotasuna	izurri bubonikoa eta Justinianoren Izurria
Gram tindaketa	bakterio gram-negatibo

Yersinia pestis Yersinia generoko bakterioa da. Gram negatibo, anaerobio fakultatiboa eta lehen mailako patogenoa da.

Gizakian bere infekzioa hiru modutan agertzen da: izurri pneumoniko, izurri buboniko edo izurri septizemiko. Hirurek historiako epidemia nagusi batzuen erantzuleak izan ziren, tartean 542ko Justinianoren Izurria edo 1347 eta 1353 artean Europako biztanleriaren heren bat hil zuen Izurri Beltza^[1][2]. Izurri guzti hauek Txinako karraskariek hedadu zuten^[3]. Azken urte hauetan, estatubatuar CDC agentziak bioterrorismoaren Y. pestisen erabilera ikertu du.

Yersinia generoaren izena Alexandre Yersin frantziar-suitzar bakteriologoaren omenez jarri zuten, bakterioa estreinakoz isolatu zuena 1894an. Hori zela eta, mikroorganismo honek hasieran pasteurella pestis izena izan arren, 1967tik aurrera yersinia pestis da.

1. ↑ Morelli, G.; Roumagnac, Y.; Mazzoni, C.J.; Eppinger, M.. (2010). «Phylogenetic diversity and historical patterns of pandemic spread of Yersinia pestis» Nature Genetics 42 (12): 1140–3.  doi:10.1038/ng.705. PMID 21037571..
2. ↑ Martin, Xabier. (2011-09-22). «Herio Beltzaren eragilea» Berria.^{[Betiko hautsitako esteka]}
3. ↑ Wade, Nicholas. (2010-10-31). «Europe’s Plagues Came From China, Study Finds» New York Times.